Yazı İçi Başlıklar
1. Fatih Sultan Mehmet Kimdir?
Avrupa’da tanınan adıyla Büyük Türk olarak da bilinen Fatih Sultan Mehmet Han, Osmanlı Devleti’nin 7. Padişahı unvanını taşımaktadır. 30 mart 1432 yılında dünyaya gelen Fatih Sultan Mehmet Han’ın babası 2. Murat, annesi ise Hüma Sultan’dır.
Osmanlı Devletinin tüm padişahlarında olduğu gibi, Fatih Sultan Mehmet’te zekası ve bilime verdiği önem ile öne çıkmıştır. Genç yaşta İstanbul’u fethetmesi ile bilinen Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı’nın Rumeli eyaletine bağlı Edirne şehrinde dünyaya gelmiştir. Şehzadelik döneminde eğitimini ünlü İslam alimlerinin yanı sıra, batılı önemli şahsiyetlerin de bulunduğu eğitim hanede almıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun en büyük padişahlarından olan Fatih Sultan Mehmet, bu nedenle oldukça bilgili ve çok kültürlü bir şahsiyet olarak yetişmiştir.
2. Fatih Sultan Mehmet’in Tahta Çıkışı
1443 yılında ve devamındaki süreçte, savaş esnasında iki ağabeyini kaybetmiştir. Savaşlarda iki ağabeyini erken yaşta şehit veren Fatih Sultan Mehmet, tahtın tek varisi olarak, 12 yaşında tahta çıkmıştır. Bu dönemde Osmanlı tahtında Orhan Çelebi ve bazı öne çıkan kişilerin hak iddia ederek isyan girişiminde bulunması, Osmanlı Devleti’ni daha fazla zor duruma düşürmüştür. II. Murat bu hak iddialarını kabul etmeyerek sert tepki vermiş ve yeniden tahta geçmiştir. Sahabettin paşa tarafından bu isyan girişiminin önlenmesi ile birlikte Orhan Çelebi Yunanistan taraflarına doğru kaçarak canını zor kurtarmıştır.
Fatih Sultan Mehmet’in babası 2. Murat’ın bu süreçte çeşitli savaşlardan sonra tekrar tahta çıkması, Osmanlı Devleti’ni buhranlı dönemlerden kurtarmış oldu. Daha sonra 2. Murat 3 Şubat 1451 tarihinde vefat etti. Babasının ölüm haberini alan Fatih Sultan Mehmet Han “beni seven ardımdan gelsin” diyerek Edirne’ye doğru yola çıktı. Ve 19 Şubat 1451 Edirne’de, 19 yaşındayken yine tahta çıkarak iki kez tahta çıkmış oldu. Fatih Sultan Mehmet ikinci kez tahta çıktıktan sonra Fırat’ın batısındaki Anadolu topraklarını ve balkan topraklarını alarak, dedesi Yıldırım Beyazıt’ın yapmak istediği merkeziyetçi bir imparatorluk kurmaya hedefliyordu.
Fatih Sultan Mehmet dedesi Yıldırım Beyazıt’tan farklı olarak, böyle bir imparatorluğu kurmak için ilk önce İstanbul’un alınması gerektiğini düşünüyordu. Yaşının çok genç olması nedeniyle, yabancı devletler tarafından Osmanlı Devleti önemli bir tehlike arz etmiyordu.
3. Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u Fethi
İstanbul’un fethi için 1451 yılının sonbaharında hazırlıklara başlayan Osmanlı Devleti, Fatih Sultan Mehmet Han’ın emriyle boğazın Anadolu tarafında dedesi Sultan Beyazıt tarafından inşa edilen Anadolu Hisarı’nın tam karşısına Rumeli Hisarı’nın yapılmasını emretmiştir. Hisar yapımı konusunda haber alan Konstantinos Fatih Sultan Mehmet Han’a mektup göndererek, bu hisarın yapılabilmesi için kendisinden izin alınması gerektiğini söyledi. Ancak büyük hükümdar Fatih Sultan Mehmet gönderilen mektup ve elçileri kabul etmeyerek, hisarın yapımına devam edeceğini duyurdu.
1452 yılında yeniden elçiler gönderen imparator Konstantinos geri çevrilince, bunu savaş sebebi saydı. 1452 Ağustos ayında tamamlanan Rumeli Hisarı sayesinde, boğazın kontrolü nedeniyle Osmanlıların eline geçmiş oldu. Hatta o dönemlerde Osmanlı Devleti’ne ödeme yapmak istemeyen bir Venedik gemisi batırılarak, gemi kaptanı ve çalışanları tutuklanmıştı. Fatih Sultan Mehmet savaşa hazırlanmayı iyice kafasına koymuş ve top dökümcüsü olan Erdilli Urban adlı kişiye, İstanbul’un surlarını yıkabilecek güce sahip bir top yapıp yapamayacağını sormuştu. Top döküm ustasının “Erbil’in ve İstanbul’un surlarının dayanamayacağı bir top yapabilirim” demesi üzerine, top dökümlerine başlandı.
Her ne kadar Fatih Sultan Mehmet tecrübesiz bir çocuk olarak görünse de tüm bu gelişmelerden sonra, imparator Konstantinos yenileceği korkusuyla İtalya şehirlerinden ve Papa’dan yardım talebinde bulundu. Ancak bu talepler karşılık bulmadı. Tüm hazırlıklardan sonra başlayan kuşatma, tam 53 gün sürdü.
4. Gemiler Karadan Haliç’e İndi!
Savaş tüm şiddetiyle sürerken Konstantinos 4 savaş gemisini Haliç’e gönderdi. Bunun üzerine Haliç’e inilmesi gerektiğini anlayan Fatih Sultan Mehmet, tarih sayfalarında konu olan olayın gerçekleşmesi için talimat verdi. Yani gemileri karadan yürütmek için, birliklerine talimatı vermişti. 70 kadar gemiyi karadan Haliç’e indirmeyi başaran Osmanlı ordusu, haliç’in kontrolünü eline almıştı. Haçlı ordusunun komutanı yaralanarak savaş alanından ayrılması, düşman birliklerinin moralini iyice bozmuştu. Sabah saatlerine doğru Osmanlı askerlerinin düşman kalesine girerek kapının üzerinde yer alan burca Osmanlı sancağı dikmesi ile birlikte İstanbul fethedilmiş oldu.
Bunun üzerine Fatih Sultan Mehmet Han ve askerleri, Ayasofya’ya giderek burada namaz kıldılar. Büyük hükümdar fetihten sonra, “artık tahtım İstanbul’dur” diye buyurarak İstanbul’a verdiği değeri göstermiş oldu.
Ayrıca Fatih Sultan Mehmet savaştan sonra, sivil tüm esirlerin din ve vicdan hürriyeti için serbest bırakılmasını emretti. Yaşayan halka ise dininizi ve adetlerinizi yaşamakta özgürsünüz buyruğu ile hitap etti.
5. Fatih Sultan Mehmet’in Entellektüel Kişiliği Eğitimi ve Vefatı
Çocukluğundan itibaren yoğun bir şekilde dini ve ilmi eğitimler alan Fatih Sultan Mehmet, kendisinden önce gelmiş 6 padişaha göre çok daha üst düzey askeri bilgilere ve tekniklere sahiptir. İtalyan kültürünü çok iyi tanıyan Fatih, ana dili dışında tam 9 bilmekteydi. Binlerce ciltlik kütüphanesi bulunan Fatih Sultan Mehmet, oldukça entelektüel bir düşünür olarak bilinmektedir. Eğitime ve gelişime her zaman en üst seviyede önem veren Fatih, 1481 yılında çıkmış olduğu bir seferde çadırında aniden hastalandı. Gut hastalığına yakalandığı düşünülse de, zehirlenerek öldürüldüğü konusunda daha ciddi iddialar yer almaktadır.
3 mayıs 1481 tarihinde 49 yaşında vefat eden Fatih Sultan Mehmet, günümüzde hala dünyanın en büyük hükümdarları arasında gösterilmektedir.
