Yazı İçi Başlıklar
Binicilik Sporu Nedir?
Günümüzde pek çok kişi stres atmak, eğlenceli bir şekilde vakit geçirmek gibi nedenlerle binicilik sporu nu tercih etmektedir. Gittikçe popülerleşen binicilik at ile birlikte yapılan sporlara denir. Popülerleşmesinin nedenlerinden biri de kişilerin doğa ve hayvan sevgisi diyebiliriz. Kısaca, ata binme beceresi olan binicilik, atı kullanma sanatıdır. Binicilik yapan kişi aslında, ata doğru şekilde, sakin, doğru zamanda ve güven içinde doğru derecede kuvvet uygulayarak ata binmeyi başaran kişidir. Binicilik, doğa ve hayvanlarla iç içe gerçekleştirilen bir doğa aktivitesidir. Kişiler aynı zamanda sosyalleşmek ve fizyolojik olarak rahatlamak amacıyla da ata binerler.
Binicilik Sporunun Tarihçesi
Binicilik sporu nun tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Geçmiş yıllardan günümüze kadar gelen ve oldukça önemli sporlar arasında gösterilir. Binicilik sporu nun ilk izlerine, tarihte ilk Türk devleti olarak bilinen Chou “Çu” sülalesinin hâkimiyeti döneminde rastlanmıştır. Ata ilk bilen kavim Türklerdir ve tarihte ilk defa, Türkler atları ehlileştirmiştir. Ayrıca Türk asıllı imparator Hiao’dan (MÖ 900), mükemmel bir at ustası (binici) olarak söz edilmektedir. İnsanoğlunun yaşamının ilk dönemlerine kadar tarihi bir geçmişi olan binicilik için kullanılan atlar, başlangıçta bir av hayvanı olarak kullanılırlardı. Daha sonra evcilleştirilerek toplum içinde birçok alanda kullanıldılar. Savaşlarda da önemli rol oynayan binicilik, süvari denen atlı askerler tarafından da kullanılmıştır. Ata binmeyi, bir Türk İmparatorluğu olan Hun’lardan öğrenen Çinler, ilk süvari birliklerini kurmuşlardır. Binicilik için asıl gelişme 5.yüzyılda, ata binerken kullanılan eyerin bulunmasıyla olmuştur. At üzerinde yapılan sporlar, güzel ve asil görüntüsüyle insanların ilgisini her zaman çekmiştir. Başlangıçta binicilik sporlarında sadece düz koşu varken, daha sonra çeşitlendirilerek yayılmıştır. At sadece bir savaş aracı olarak kullanılmaktan çıkarılmış ve uygarlık için büyük bir adım olarak atları evcilleştirilmişlerdir. Bu sayede sportif amaçlarla binicilik yapılmaya başlanmıştır. Son zamanlarda da şehirlere binicilik yapılabilecek parkurların kurulması ile birçok kişi tarafından yapılmaya başlanarak yaygın bir hale gelmiştir.
Kimler Binicilik Sporu Yapabilir?
Binicilik yapmak isteyen kişilerde, istek oldukça önemli bir yer tutar. Kişi, istekli olmalı ve atlara sempati duymalı ve onları sevmelidir. Bu sayede atlarla diyalog kurabilir ve onları ürkütmeden başarılı bir şekilde bu sporu yapabilir. İsteksiz bir şekilde yapılan binicilikte bu sporu yapmak çok zordur. Atlar ile diyalog kuramayan veya attan ürken bir kimse, iyi bir binici özelliği taşımadığından binicilikte başarısız olmaktadır. Bu sporda kullanılacak at ile vakit geçirilmeli, birbirlerini tanımalı ve dostluk kurulmalıdır. Ata binmek isteyen kişiler, ata hakimiyet sağlamalı ve çevik olmalıdır. Cinsiyet farketmeksizin, kadınlarda erkeklerde bu sporu rahatlıkla yapabilir. Hatta, binicilikle ilgilenen kadınlar, ata daha hızlı uyum sağlayabilmekte ve daha başarılı olmaktadır. Kadınların fiziksel ve zihinsel durumları, bu spor için oldukça uyumludur. Kısacası, kadın veya erkek olmak, binicilik sporunu yapabilmek için herhangi bir ayrıcalık taşımamaktadır. Önemli olan atın dilinden anlamak ve at ile iyi bir şekilde vakit geçirmektir. Her yaş gurubu için binicilik uygundur ve fiziksel olarak birçok faydası bulunur. Ayrıca, bu sporda başarılı sonuçlar elde etmiş birçok kadın sporcu olduğu da unutulmamalıdır.
Binicilik Sporu Kuralları Nelerdir?
Doğa sporlarından biri olan binicilik sporu yayılıp geliştikçe, başarılı olmak isteyenlerin uyması gereken bazı kurallar koyulmuştur. Bunlar şunlardır:
- Ata, atın solundan binilmeli ve solundan inilmelidir.
- Dizgin sol elde veya iki elle birlikte tutulmalıdır.
- Baş, omuz, kalça, topuk aynı hizada durmalıdır. Belde hafif bir çukur oluşacak şekilde dik ve sanki ayakta duruluyormuş gibi oturulmalıdır.
- Ata yön vermek için sadece el ve dizginler kullanılmamalı, vücut aktif bir şekilde yön vermek için kullanılmalıdır.
Ata Nasıl Binilir ve Nasıl İnilir?
Ata bindiğinizde dikkat edeceğiniz kurallar olduğu gibi ata binerken de belli başlı prensipler vardır. Birincisi, ata binerken sol omzunuz atın sol tarafına, sırtınız ise atın kuyruk tarafına gelecek şekilde durmalısınız. Sol eliniz ile dizgini ve kamçıyı tutarak iki elinizi de atın ensesine koyup sol ayağınızı üzengiye geçirirsiniz. Daha sonra ata doğru dönerek eyerin ortasını veya öteki taraftaki kenarını tutarak hafifçe sıçrayarak sağ bacağınızı aşırıp eyere oturursunuz. Sakin ve yavaş bir biçimde atın karnına topuk vuruşu yapmamaya özen göstererek sağ ayağınızı da üzengiye geçirirsiniz. Üzengiye ayaklarınızı tamamen sokmanız, aksi bir durumda atla birlikte sürüklenmenize neden olabileceğinden sadece ayak tarak kemiğini koymanız daha iyi olacaktır. Ata binmenin temeli ve doğru şekilde yapmanızı sağlayacak şey, dengeli bir biçimde sıçrama ve sağ ayağın atın üzerinden seri biçimde aşırmadır. Şimdi gelelim attan inme biçimlerine. Attan değişik biçimler inilebilir. Genel olarak, at durduktan sonra, dizginler ve varsa kamçı sol ele alınır. Ayaklarınızı üzengilerden çıkarıp öne doğru hafifçe eğilerek sol elinizi atın boynuna, sağ elinizi eyerin ön bölümüne dayarsınız. Ayaklarınızı üzengilerden çıkarmayı unutmadan sağ bacağınızı atın sırtından aşırarak parmak uçlarında yavaş bir şekilde atın biraz açığına inersiniz. Daha sonra dizginleri sağ elinize alıp atı kısa mesafede tutarsınız.
Binicilik Malzemeleri Nelerdir?
Her spor dalında olduğu gibi binicilikte de, bu spora başlamadan önce edinmeniz gereken kendine özgü malzemeler vardır. Bu malzemeleri temin ederek bu spora yönelmeniz sizi profesyonelleştirirken, aynı zamanda korunmanızı ve daha güvende hissederek rahat bir şekilde binicilik sporunu yapmanızı sağlayacaktır. Binicilik malzemeleri şunlardır:
- Binici Pantolonu: Özel olarak üretilen ve binicilikte oldukça tercih edilen bir ekipmandır. Özellikle profesyonel bir şekilde bu sporu yapmak istiyorsanız atın üzerinden düşme gibi yaşayabileceğiniz aksiliklerde, korunaklı ve kaliteli bir binici pantolonu edindiğinizden emin olun. İnternet üzerinden birçok renk ve çeşitte binici pantolonuna ulaşabilmeniz mümkündür.
- Deri Çizme veya Yarım Bot: Binicilikte sizlere büyük bir fayda sağlayacak şeylerden biri de ayakkabı seçimi olacaktır. Kaliteli seçeceğiniz bir deri çizme sizlere daha rahat bir hareket kabiliyeti sağlayarak atı daha rahat yönetmenizi sağlayacaktır. Eğer bu tarz bir ayakkabı seçimi yapmaz ve günlük yaşamda kullanılan normal ayakkabıları seçerseniz, bu sizin at üzerindeki kabiliyetinizin kısıtlanmasına neden olarak atı yönlendirmede zorluk çıkaracaktır. Bundan dolayı deri çizme veya yarım bot tercih etmek önemlidir.
- Çeps veya Chaps: Çeps yarım bot, baldırlarınızla eyere daha iyi tutunmanızı sağlayan deri veya benzer bir malzemeden imal edilir. Çeps sayesinde hem atı daha rahat kavrarsınız hem daha iyi bir şekilde kontrol edebilirsiniz. Ayrıca çeps sayesinde olası sürtünmelere karşı oluşabilecek yaralanmaların da önüne geçmiş olursunuz. Çepsleri çeşitli internet sitelerinden temin edebilirsiniz.
- Binici Eldiveni: Binicilik için en temel malzemelerden biri binici eldivenidir. Deri veya lastikten yapılmış olan dizginleri tutmak, hele ki elleriniz terlediğinde oldukça zordur. Elleriniz kayganlaşır ve güvenli bir biçimde dizginleri tutamazsınız. Eldivensiz bir şekilde bindiğinizde atınız aniden başını öne çekerse dizginler ellerinizi yara yapabilir. Kaydırmayan sağlam eldivenler sayesinde daha sağlam ve yumuşak bir tutuş yapabilirsiniz. Bu hem atı doğru yönetmeniz için hem de sizin sağlığınız için çok önemlidir. Çünkü, atı yönetemezseniz üstünden düşebilir ve ağır yaralar alabilirsiniz.
- Binicilik Togu / Kaskı: Binicilik oldukça tehlikeli hale gelebilen bir spordur. Bu nedenle, vücudumuz için en önemli, hayati yerlerden biri olan beynimizi korumak için gereken özeni göstermeliyiz. Biliyorsunuz ki, beyin hasarı şakaya gelmez. Bisiklet kaskı, sizi attan düşme esnasında koruyamaz. Binicilik için özel olarak tasarlanmış bir kask almalısınız. Attan düşmenize veya farklı etkenlere neden olacak şekilde zarar görmenizin önüne geçecek olan binici kaskı, kaliteli ve özenli bir şekilde seçilmelidir.
- Koruyucu Yelek: Koruyucu yelek de, tıpkı beyninizi koruyan kaskınız gibi diğer hayati organlarınızı korumanızda oldukça önemlidir. Binicilikte, at ne kadar uysal bile olsa ne yapacağı bilinemez. Huysuzlanan veya korkan bir at tehlikeli olabilir ve sizi üstünden atabilir. Ben düşmem demeyin. Çünkü öğrenme sürecinde veya profesyonel olun. Bu illa ki başınıza gelebilir. Bu nedenle yere düştüğünüzde kaburga kemiklerinizin kırılmasını istemiyorsanız kendinize bir koruyucu yelek edinin. Bu, göğüs ve hayati organlarınızı korumanızı sağlayacaktır. Koruyucu yelek sayesinde yere düştüğünüzde şokun bir kısmını azaltırsınız. Koruyucu yelek kullanmanız, at üzerinden düşme ihtimalinizde sağlığınız ve korunmanız açısından oldukça önemlidir. Koruyucu yelek seçerken oldukça dikkat etmelisiniz. Kalitesiz bir yelek seçiminde hem giyim konusunda rahatsız olursunuz hem de güvenliğiniz açısından sağlığınızı riske atmış olursunuz.
Binicilik Sporunda Atınız İçin Almanız Gerekenler
Kendinizin korunması ve rahatlığı açısından uygun malzemeleri aldıktan sonra, şimdi sıra atınızda! Eğer bu sporu profesyonel yapmak için düşünüyorsanız, atınız için de almanız gereken malzemeler var. Sadece binicilik dersi alacak kişiler içinse yukarıda saydığımız malzemeler yeterli olacaktır. Gelelim, profesyonel olma macerasına çıkacaklara. İşte atınız için tercih edeceğiniz malzemeler:
- Eyer: Atınızın cidagosunu (yelenin bittiği yer) yaralamamak ve her seferinde kendinize ve ata göre ayarlamak zorunda kalmayacağınız kişisel bir eyer edinin.
- Eyer Altı
- Başlık ve Dizginler: At başlığı, atınız için uygun boyutta olmalıdır. Atınızı rahatsız edecek şekilde dar veya fazla uzun olmamalıdır. Dar olması durumunda at huysuzlanabilirken bol olması durumunda da atı kontrol altında tutmakta zorlanabilirsiniz. Alacağınız dizginler, kollarınızı uzatmadan, atınız burnunu yere kadar dokunabilecek kadar uzun olmalıdır.
- Kolan Kayışı: Eyeri atın üzerinde sağlam ve rahat bir şekilde tutmanızı sağlayacaktır. Farkı eyer tipleri için farklı kolan kayışı gerekebilir. Bu nedenle eyerinize uygun kolan kayışı almalısınız.
- Kantarma – Gem: Atların kontrol edilmesi ve yönlendirilmesi için ağızlarına takılan ekipmana kantarma diğer adıyla gem denir. Kantarma, kendi binicilik kabiliyetinizle beraber atınızın antrenmanına ve hassasiyetine bağlı olarak kullanılan bir ekipmandır. Bilinçsizce kullanılan bir kantarmanın ata verdiği zararları tahmin edemezsiniz. Bu nedenle bilinçsiz bir şekilde asla kullanılmamalıdır. Eğer kantarma alacaksanız bilinçli kullanmalısınız. Yanlış kullanılan kantarmalar ağız yarasından, topallamaya kadar atınızı etkiler. Kantarma atınızı rahatsız ediyorsa başını sürekli savurur ve diğer istenmeyen huylara neden olabilir. ,
- Yular Başlık ve İpi: Sevdiğiniz renklerde bir yular başlık ve ip seçmeniz, sevdiğiniz bu spora ve duygusal bir bağ kurup dost olduğunuz atınıza havalı bir görünüm katmanızı sağlayacaktır.
Unutmayın! Eğer bu işi uzun yıllar boyunca, profesyonelleşmek için yapmak istiyorsanız, bu malzemelerin kaliteli bir şekilde seçiminizi yapmanız gerekmektedir. Güvenliğiniz ve malzemelerin uzun yıllar dayanması açısından malzemelerin kaliteli olmasına dikkat edin.
