Yazı İçi Başlıklar
Kehribar taşı ağaçlarda bulunan reçinenin yıllarca süren bir süreçte, basınç ve sıcaklığın etkisiyle fosil bir hal almasıyla oluşmaktadır. Sarı, siyah ve yeşil renklerde bulunan kehribar taşı, sürüldüğünde çok küçük parçaları, elektriklenmek suretiyle kendine çekebiliyor. Tıp alanında da daha önce tedavi amacıyla kullanılan bu taşlar, strese iyi gelmekte ve kanın pıhtılaşmasını önlediği ifade edilmektedir. Bu yazımızda sizlere 5 adımda kehribar taşının tüm özellikleri hakkında bilgiler derledik. İşte detaylar…
Bir çok süs eşyasının en önemli parçası olan kehribar taşı, açık sarı renkten ve kızıl renge kadar farklı renk çeşitleri de bulunmaktadır. Saydam bir görünüme sahip olan bu taş kırılgan bir yapıdadır. Toprağa gömüldüğünde de küçük cisimleri kendine çekebiliyor.
Kehribar Polonya’daki Baltık Denizinden de çıkarılabiliyor. Buradan çıkarılan kehribar taşı bir çok kadının süs eşyalarının en harika parçalarını oluşturuyor. Bir çok süs taşının yanında parlaklığı ve güzel rengi ile harika bir konumu bulunmaktadır.
1. Anadolu’da Kehribar Taşı
Bilindiği üzere ülkemiz yeraltı kaynakları bakımından son derece zengindir. Milyonlarca yıllık bir kıta oluşumu sonucu zengin yeraltı kaynaklarına sahip olan ülkemiz, ormanların ve canlıların zamanla toprağa karışması sonucu, çok sayıda fosil kalıntıları topraklarında barındırmaktadır.
Özellikle Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde Oltu yöresine ait, Dutlu Dağı siyah kehribar olarak ifade edilen taşlarla doludur. Burada çıkarılan siyah kehribar bir çok takıyı ve eşyayı süslemek için kullanılıyor. Bu sayede de yöre halkı ekonomik bir gelir elde etmiş oluyor.
Kehribar çıkarmak ve işlemek yüzyıllar boyunca yöre halkının geçim kaynağını oluşturmaktadır. Prehistorik çağlar olarak ifade edilen dönemde insanlar bu tür süs eşyalarını statü belirlemede kullanmışlardır. Yapılan arkeolojik kalıntılar da bu durumu destekler niteliktedir.
Kuzeydoğu Anadolu bölgemizde çıkan siyah kehribar yöre halkı için hayvancılık ve tarım için çok önemli bir alternatif olarak görülmektedir. Hayvancılık ve tarımın elverişli olmamasının nedeni bölgede yaşanan uzun kış aylarıdır. Bu olumsuzluk insanları siyah kehribar taşlarını ekonomik bir kaynak olarak kullanmak suretiyle, bir strateji değişikliğine gitmelerine neden olmuştur.
Şiirlerde dahi ismi geçen kehribar taşı bir çok şairin mısralarını da süslemiştir. Örneğin bir şiirde “Sarı ve zayıf vücudumu beden sanmayın, bir samandır, yüzüm onun kehribarma yapıştı” şeklinde hitap edilirken başka bir şiirde ise “Sanman beden durur ten-i zerd ü nizarumı – Bir kahdur yapışdı yüzüm keh-rübasına” şeklinde ifade ediliyor.
2. İçerisinde akrep fosili olan, düzenlenmiş kehribar taşı
Kehribar reçinesi içerisinde barındırdığı fosillerle de dikkat çekmektedir. Özellikle dünyanın çok eski dönemlerinden kalma böcek yada bitki türlerinin kehribar içerisinde sıkışıp kalması, milyonlarca yıl sonra dahi bozulmadan durabilmesini sağlamıştır. Bu özelliği sayesinde diğer taşlara nazaran daha ilgi çekicidir.
Kehribar Isıtıldığında : Kehribar ısıtıldığında bir takım kimyasal tepkimelere girerek manyetik alan oluşturmakta ve elektriksel bir özellik ortaya çıkarmaktadır.
Tıp Alanında Kehribar : Eski dönemlerde kehribar tıp alanında kullanılmaktaydı. Özellikle saf hale getirilmiş amber yağı boğmaca ve isteri hastalıklarında tedavi amaçlı kullanılmıştır. Ayrıca bu madde çok eski çağlardan beri güzel koku yayması nedeniyle parfüm gibi koku üretiminde kullanılmıştır. Günümüzde tıp alanında pek kullanılmasa da süsleme taşı olarak oldukça ilgi görmektedir.
Anadolu’da Amber : Amber çok eski dönemlerden beri Anadolu’da kullanılmaktadır. Mürekkep üretiminde de kullanılan bu madde, Anadolu’da kehribar olarak bilinmektedir. Ancak daha çok takılarda süs olarak kullanılmıştır.
Kehribar nasıl anlaşılır? : Kehribarın gerçek olduğunu anlamak için bir çok yöntem bulunmaktadır. Ancak en yaygın ve bilinen yöntemi yakılmasıdır. Gerçek kehribar yandığında etrafına keskin bir çam kokusu yayar. Ancak günümüzde taleplere yetişebilmek için replika kehribarlar üretilebilmektedir. Genelde plastik, cam, sentetik çam sakızı gibi maddelerden üretiliyor.
3. Kehribar Taşının Ne Tür Faydaları Bulunmaktadır?
Kehribar çok eski dönemlerden beri kullanılmakta ve tıp dahil her alanda ilgi görmektedir. Son zamanlarda gerçek kehribar taşları çok kıymetli olduğu için az bulunsa da bulmak mümkün olabiliyor. Peki kehribarın faydaları nelerdir? Kehribarın faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz. Bunlar;
- Kehribarı herhangi bir sebeple ağrıyan bölgenize koyduğunuzda ağrıların şiddetinin hafiflettiği ifade ediliyor. Ağrıyan bölgenin büyüklüğü ile kehribarın büyüklüğü ne kadar yakın olursa daha kadar etkili olduğu belirtiliyor.
- Ayrıca kehribar soğuk algınlığına iyi gelmekle birlikte, astım, bronşit, guatr ve alerji tedavisinde boyun bölgesine uygulanabiliyor. Tiroid ve boğaz enfeksiyonu gibi rahatsızlıklarda alternatif tedavi seçeneklerinde kullanılan bir çok taştan daha etkili olduğu ifade ediliyor.
- Sol elinizde kehribarı kullandığınızda vücudunuzdaki fazla elektriği alarak denge sağladığı belirtiliyor.
- Vücuttaki elektriksel aktivite fazlalığı nedeniyle oluşan depresyon gibi problemlerde de etkili olduğu ifade ediliyor.
- Zihinsel ve ruhsal problemlerin kolay atlatılmasında ve günlük yaşantınızda sizlere daha sakin bir gün geçirmenizde denge unsuru olabiliyor.
- Batıl bir inanç olarak da dikkat çeken kehribar, bir çok kültürde para getirdiği ve bu nedenle de para kasalarında tutulduğu ifade ediliyor.
- Hayatta yaşadığınız bir çok problemin altından kalkmakta zorlanıyor ve bunalıma giriyorsanız, kehribar taşının yaydığı enerji ile sakinleşebilir ve problemlerinizin altından daha kolay kalkabilirsiniz.
- Pozitif enerji verdiği ifade edilen kehribar taşı, yaşamınızda güzel anların farkına varmanızı ve bu sayede daha mutlu ve neşeli olmanıza da yardımcı olmaktadır.
4. Kehribarın Maddesel Özellikleri Nelerdir?
Kehribar çam ağacı reçinesinin başkalaşması ile oluşan bir maddedir. Bu maddenin özellikleri şunlardır :
- Sertlik düzeyi : 2,5
- Özgül ağırlığı : 1,10
- Çakralar : Güneş sinir ağı, alt karın,
- Temizleme : Akan su ve güneş banyosu (güneşte bekleme 1 saat)
5. Kehribar Taşı Hakkında Yararlandığımız Kaynaklar
- KUŞOGLU M. Z ., Resimli Ansiklopedik Türk Kuyumculuk
Sözlüğü, İstanbul, 1994. - ETHEM M.Y., A’dan Z’ye Kıymetli ve Yarı Kıymetli Taşlar, Süs Taşları, Ankara, 1990.
- ÇAVUŞOGLU M. – TANYERİ A., Zati Divanı – Edisyon Kritik ve Transkripsiyon III, İstanbul, 1987.
- Gündoğdu, H. “Patterns of Black Amber Bead Making in Northeast
Anatolia,” In Ethnoarchaeological Investigations in Rural Anatolia,
Vol. I. edited Takaoğlu T., 2004.
