Aslında halk arasında bilinen adı bel fıtığı olan hastalığın tam ismi tıp dilinde “disk hernisi” şeklinde telafuz edilmektedir. Bel fıtığı kısaca bacaklara bağlanan sinirlerin sıkışması ile sonuçlanır. Omurilikte bulunan ve disk adını verdiğimiz kıkırdak dokular arasındaki milimetrik bir sıvı kayması sonucunda meydana gelmektedir. Bel fıtığının toplumsal hayatta ortaya çıkma oranı ülkemizde %10 olarak bilinmektedir. Hastalığa yakalanma riski en fazla olan yaş grupları ise 30-35 yaşları ve üzeridir.
Bel fıtığı insanlarda çeşitli sebeplerden dolayı ortaya çıkabilmektedir.Bazen aşırı zorlama, bazen ani hareketler, hatta belin üşütülmesi bile bel fıtığına neden olabilmektedir. Bu hastalığa yakalanma riski en yüksek meslek grupları ise şöyle sıralanabilir : Ayakta uzun süre durdukları için öğretmenler, ağır işlerde çalışan hamallar, sürekli ev işi yapan ev hanımları, ofis çalışanları ve garsonlar , eczacılar . . .
Bel Fıtığı Teşhisi Nasıl Konmaktadır?
Bel fıtığı tedavisinden önce doğru bir tespit yapılması gerekmektedir. Doğru bir tespit sadece ve sadece doktorlar tarafından konabilmektedir. Dolayısıyla halk arasında yaygın bir açıklama olarak her bel ağrısına bel fıtığı demek doğru değildir. Ancak sürekli şikayetler ile karşı karşıya kalınıyor ise bir doktora görünülmelidir. Bel fıtığı şüphesi olan hastalara yapılan tetkiklerden birisi manyetik rezonans denilen yöntemdir. Manyetik rezonans halk arasında MR (Emar) olarak bilinir. MR çektirilen hastanın bilgisayarlı tomografisi de incelenerek kesin teşhis konulabilmektedir. Bilgisayarlı tomografinin de temelinde x ışını yani röntgen cihazı bulunmaktadır.
Bel Fıtığı Hastalarına Neler Önerilmektedir?
Hastalarda disk kaymasına sebep olabilecek hareketlerin en aza indirilmesi için bazı tavsiyeler şunlardır.
- Ağır yük kaldırmayın : Eğer ağır yük kaldırırsanız bedeninizi dik tutma ve sinir sistemini düzenleme görevi olan omurganız zarar görecektir. Dolayısıyla disk içi sıvıların kayma ihtimali artacaktır.
- Hastalar eğilirken belini bükmemelidir, yani dizinin üzerine çökerek eğilmeli ve işlerini tamamlamalıdırlar.
- Hastalar oturma desteği almalıdırlar. Otururken bel çukurunu dolduracak şekilde bir yastık koymaları yararına olacaktır. Genelde bu tip hastalara 30 dakikadan fazla oturmamaları önerilir. Meslek icabı fazlaca oturması gerekiyorsa yarım saatte bir yürümesi faydalı olacaktır.
Hastalarda iyileşme Olmazsa Nasıl Tedavi Edilir?
Eğer kas gevşetici ilaçlar fayda etmiyor ve hastanın fiziksel tedaviye rağmen ağrıları dinmiyor ise ve mamafih bacakta incelme gözlemleniyorsa ameliyat zorunlu hale gelebilmektedir. Eğer böyle durumlarda ameliyat seçeneği geciktirilerse kişilerde geri dönülmez hasarlar oluşabilir.Bunlardan biri cinsel hasarlardır.Kişi cinsel gücünü kaybedebilir. Diğer bir hasar durumu ise idrar tutamama durumudur. Kişilerde ayrıca bacak felci görülebilmektedir ki bu en muhtemel sonuçlardan bir tanesidir. Bu nedenle ameliyat gerekiyorsa bu durum geciktirilmemelidir. Mikro cerrahi sayesinde son yıllarda çok hassas ölçümler ile sinir uçları çok daha büyük bir şekilde mikroskoplar tarafından görüntülenebilmekte ve hata payı oldukça azaltılmaktadır. Bunun yanı sıra lazerle de bel fıtığı ameliyatları yapılabilmektedir. Hastaların bel fıtığı durumunda unutmaması gereken en önemli konular düzenli yapılan egzersizler ve ağır kaldırmama durumudur. Eğer hastalar bunları yapmaya özen gösterirlerse bel fıtığı ihtimali oldukça azalacaktır ve ağrılar da dinecektir. El çantası kullanıyor iseler bunun yerine sırt çantası düşünmelidirler. Unutulmaması gereken uyarılardan birisi de dik durulmasıdır. Unutmayın omurga dik durmak üzere yaratılmıştır. Ne kadar dik durursanız o kadar fıtık olma ihtimaliniz azalacaktır.
