Instagram takipçi satın al
Faydalı BilgilerTarih

Elektrik Türkiye’ye Ne Zaman Geldi?

istanbul temizlik şirketi

Kime sorsak Elektriği Kim Buldu diye muhtemelen Tesla’yı ya da ampülü icat eden Edison’u duyarız. Peki Elektrik Türkiye’ye Ne Zaman Geldi desek cevap alamayız. İşte bu yüzden sizin çin yazdık.

İlk Adımı II. Abdülhamid Attı

II. Abdülhamid sayesinde ilk kez 1902 yılında Tarsus’ta kurulan bir hidroelektrik santral ile ilk adımlar atıldı. Tarsus belediyesinde görev yapan Avusturya vatandaşı Dörfler tarafından, Berdan Nehrinde kurulan hidroelektrik santralden, su değirmeninin transmisyon kayışı ile 2 kW’lık dinamoyu bağlaması sonucunda elektrik elde edildi.

Elektrik Türkiye'ye Ne Zaman Geldi?

İlk olarak aydınlatılan bölge Tarsus’a bağlı sokaklar ve Müftüzade Sadık Paşa ile Sorgu hakimi Yakup Efendinin Evleri oldu.

Genelde yabancı devletlerin işletmelerinin elinde olan yerel santraller ve onların beslediği birbirinden ayrı yerel dağıtım şebekelerinin işletmesi 1930 yılına kadar sürdü. 1939 yılında belediyeye devredilen imtiyazlar devletleştirildi. 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasının ardından, kurulu güç 33 MW ve yıllık 45 Milyon kWh, 1935 yılında ise bu güç 126,2 MW’a ulaştı ve yıllık üretim 213 Milyon kWh oldu. 1935’e kadar da elektriğin ulaşmış olduğu il sayısı 43’e ulaşmayı başardı.

1935 yılında kurulan ve 3 ana işlevinden biri elektrik işletmeciliği olan Etibank, 2805 sayılı kanun ile yasaya geçti. Yine bu yıla bağlı, 2804 sayılı kanun ile Maden Teknik Arama ve 2819 sayılı kanun ile de Elektrik İşleri Etüd İdaresi (EİEİ) kuruldu.

[irp]

Ulusal Enerji Sisteminin Başlangıcı

1948 yılında Zonguldak’taki Çatalağzı Termik Santral devreye girerek, 1952 yılında 154 Kw’lık bir Enerji nakil hattı ile İstanbul’a elektrik takviyesi yapıldı. Bu enerji nakil işleminden sonra ulusal enerji sisteminin de başlangıcı oldu.

1954 yılında Devlet Su İşleri (DSİ)’nin kurulmasına kadar, hidroelektrik tesisler ve üretim dağıtım işlerini Etibank’ın kuruluşları yönetti.

1950’li yıllarda Türkiye’nin kurulu gücü 407,8 MW, yıllık üretimi ise 500 milyon kWh’a ulaşmayı başardı. Seyhan Barajı, Sarıyar Barajı ve Tunçbilek Termik Santrali 1956 yılında ulusal elektrik sistemine bağlandı.

1958 yılında hidroelektrik tesislerine çevrilen bazı barajlar ise Kemer Barajı ve HES, Hirfanlı Barajı ve HES, Demirköprü Barajı ve HES oldu.

1970 yılında 1312 sayılı kanunu ile Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) kuruldu. Çoğu üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin yapımı; işletilmesi ile elektrik sektörünün planlanması TEK’e devredildi. 1970’li yıllarda ise Türkiye’deki kurulu güç 2234,9 MW, üretim ise 8 milyar 623 milyon kWh’a ulaştı. 1972 yılında Türkiye’nin en büyük baraj ve HES’i olan Gökçekaya barajı ile en büyük termik santral olan Seyitömer Termik Santrali devreye girdi.

Elektrik Türkiye'ye Ne Zaman Geldi?

1975 yılında kurulan ve Fırat Nehri üzerine inşa edilen Keban Barajı, 1330 MW’lık kapasitesi ile bu zamana kadar olan bütün barajlı santrallerden daha büyük bir kurulu güce sahip oldu.1982 yılında Türkiye’deki kurulu güç 6638,6 MW, üretimi ise 26 milyar 552 milyon kWh’a yükseldi.1993’te TEK ikiye ayrıldı; üretim ve iletimden sorumlu TEAŞ, dağıtımdan sorumlu TEDAŞ kuruldu.

2001 tarihinde 4628 sayılı kanun ile Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kuruldu. Bu dönemde ise üretimden ve iletimden sorumlu olan TAEŞ üçe bölündü; Türkiye Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ), Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi (TETAŞ), Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) kuruldu.

İlginiz Çekebilir

Ömer Gül

Kocaeli Üniversitesi Halkla ilişkiler bölümünden mezunum. Türkiye genelinde yaşanan olayları takip ederim, aynı zamanda teknolojik gelişmeler ve magazin dünyasıyla ilgili konularda yazmayı da seviyorum. Tarafıma Ogul@gmail.com mail adresimden ulaşabilirsiniz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu