Mutluluk Hormonu Nedir? Eksikliğinde Neler Olur?

Mutluluk Hormonu Nedir?

Vücudumuzda salgılanan her bir hormonun farklı görevleri vardır. Vücut tarafından salgılanan ve farklı görevleri bulunan bu kimyasallar ruh halimizi, duygularımızı ve düşüncelerimizi büyük ölçüde etkiler. İşte bu hormonlara ise mutluluk hormonu denir. Peki bu mutluluk hormonları nelerdir? Dopamin nedir? Serotonin nedir? Kendinizi iyi hissettiğiniz zaman beyniniz mutluluk kimyasallarından birini veya mutluluk hormonlarından birini salgılar. Mutluluk hormonu tek bir hormon gibi bilinse de aslında mutluluğumuzu etkileyen tam 4 farklı hormon mevcut. Bu dört ana mutluluk beyin kimyasalı şunlardır:

• Dopamin
• Oksitosin
• Serotonin
• Endorfinler

 

Serotonin Nedir?

Kendimizi iyi hissetmemizi sağlayan en önemli mutluluk hormonundan birisi de serotonin hormonudur. Serotonin, sinir hücreleri arasındaki iletimi sağlama, sindirim sistemimizi düzenleme gibi görevlerinin yanında fiziksel ve psikolojik fonksiyonlarımızı da etkilemektedir. Bu hormon sindirimde bağırsakta üretilir; beyinde üretilen ise merkezi sinir sisteminde kullanılarak duygu durumu, sosyal davranışlar, uyku, hafıza gücü ve cinsel istek gibi alanlarda önemli rol oynar.  Serotonin düşüklüğü durumundaysa bu işlevlerde azalmaya ve bozulmalara neden olur.

Eksikliğinde Ne Olur?

Serotonin, sosyal gücümüzü, sadakati veya bir statüyü deneyimlediğimizde aldığımız zevk olarak tanımlanabilir. Hatta bu hormon, bir lideri başarılı olmak ve büyümek için motive eden şeylerden biridir.  Bu hormonun eksikliğinde, kaygı bozukluğu ve depresyon gibi sorunlar da beraberinde gelir. Vücudumuzda bizi rahatsız eden bazı sorunlar, serotonin hormonunun azaldığının habercisi olabilir. Serotonin hormonu vücutta azaldığı zaman kendimizi daha mutsuz ve huzursuz hissederiz. Bu gibi durumlarda vücuttaki serotonin hormonunun arttırılması gerekir. Düşük serotonin seviyeleri olduğunda, ruh hali dengesizliğine, sinirliliğe, kaygıya, uykuya, sindirim sorunlarına veya uyku güçlüğüne sebep olur.

Dopamin Nedir?

Dopamin, vücudumuzda doğal olarak üretilen bir kimyasaldır. Bu hormon beynimize ulaştığı zaman, beyindeki mesajı bir hücreden diğerine ileten reseptörlere bağlanır. Dopamin sayesinde vücudumuzdan, beynimize sinyalleri iletebiliyoruz. Ayrıca mutluluk hormonundan biridir. Duygusal tepkilerimizin ve eylemlerimizin kontrolünde bize yardımcı olur. Dopamin hormonu bize motivasyon, öğrenme ve zevk sağlar. Örneğin; daha yüksek dopamin seviyelerine sahip kişiler, bir görevin ödüllerine daha yüksek oranda odaklanırlar ve bu sayede verilen görevi yerine getirme ihtimalleri oldukça yüksektir. Dopamin, bize hedeflerimize ve isteklerimize ulaşma kararlılığını verir. İstediğimiz bu hedeflere veya ihtiyaçlara ulaştığımızdaysa bize zevk verir. Eğer dopamin hormonunu aşırı uyarırsak, bağımlılık yapıcı yapısı nedeniyle bizim için bir sorun haline gelmesi olasıdır. Ayrıca bu hormon, kötü alışkanlıklar veya bağımlılıklarla yakından bağlantılıdır. Dopamin etkileri, anlık tatmin duygusundan doğar ve bu yüzden de geçicidir.

Eksikliğinde Ne Olur?

Dopamin her ne kadar zevk verici bir mutluluk hormonu olsa da beyin dışında birçok işlevi vardır. Kan damarlarını genişletmeye yardımcı olan bir vazodilatör görevi de görür. Böbreklerdeki idrar çıkışını artırmaya yardımcı olur. Ayrıca pankreasta kan şekeri regülasyonunda yer alan bir hormon olan insülin üretimini azaltır. Biz konumuza gelecek olursak; dopamin, vücuttaki temel işlevlerinin dışında ruh halimizi oldukça etkileyen bir nörotransmiterdir. Peki eksikliğinde ne olur?  Düşük dopamin seviyeleri motivasyon eksikliğine, odaklanma sorunlarına ve depresyona sebep olur. Odaklanamama ve düşük enerji, kilo kaybı ya da kilo alımı, yemek yeme ve yutma güçlüğü, açıklanamayan üzüntü gibi belirtileri vardır. Bu hormonun eksikliğinde insanlarda en sık görülen hastalıklar, depresyon ve de Parkinson hastalığıdır.

Oksitosin Nedir?

Oksitosin hormonu vücudumuzdaki birçok süreci kontrol eder. Beynimizin hipotalamus olarak bilinen kısmında üretilir. Bu hormon kadınlarda doğum sırasında, meme uçları emzirme sırasında ve seks sırasında uyarılır. Oksitosin hormonu, aynı zamanda sarılma veya öpüşme esnasında da salgılanarak bir ilişkide güven ve sevginin artmasını temsil eder. Oksitosin hormonunun diğer adı bu yüzden “aşk hormonu”dur. Bu hormon sayesinde daha empatik hissederiz. Oksitosin hem bir hormon hem de bir nörotransmitterdir Hormonlar kanda dolaşıp hücreler üzerinde hareket ederken; beyninizdeki ve sinirlerdeki elektrik sinyalleri, nörotransmiterler adı verilen kimyasalların salınmasına ve diğer beyin ve sinir hücrelerine etki etmesine neden olur. İşte oksitosin bu ikisini birden yapar. Bize güven duygusu verir ve bizi samimi ilişkiler kurmamız için motive eder. Vücudunuzun birçok farklı duygusal ve sosyal duruma uyum sağlamasında yardımcı olur. Ayrıca oksitosin, bağışıklık sistemimizi güçlendirir. Ve bu sayede vücudumuzu dopaminin bağımlılık yaratan özelliklerine karşı daha dirençli hale getirir. Dopaminin aksine, oksitosin hormonu kalıcı bir sakinlik ve güvenlik hissi verir.

Eksikliğinde Ne Olur?

Oksitosin reseptörünün vücudumuzda sorunsuz çalışabilmesi için magnezyum gereklidir. Eğer oksitosin hormonu üretiminde sıkıntı varsa, bazı semptomları vücudumuzda fark etmeye başlarız. Bu hormonun eksikliği özellikle kadınlarda çok önemli olumsuz etkiler yaratıyor. Eksikliğinde; normal doğumu güçleştirebilir ve süt inme refleksini önleyip emzirmeyi zorlaştırabilir. Düşük düzeylerde salgılandığında depresyona neden olabilir. Erkeklerde ise üreme, bağlanma ve sadakat gibi konularda sorunlara yol açabilir. Ayrıca sosyal etkileşimlerde ilgi eksikliği, başkalarıyla iletişim kurmakta zorluk çekme veya duygusal olarak düşük bir moda girmenize neden olabilir.

Endorfin Nedir?

Mutluluk hormonunun babası olarak karşımızda; endorfin! Beynimizin ödüllendirme mekanizması ile doğrudan ilgili olan bu hormon, genel olarak yeme-içme veya egzersiz yapma gibi ödüllendirici faaliyetlerden sonra salgılanır. Ayrıca endorfinler, ağrı giderici hormonlar olarak da bilinirler. Doğal ağrı kesiciler olduğundan, stresle mücadele etmenin harika bir yoludur. Endorfin salgılandığında; vücudumuz fiziksel acıyı maskeleyen kısa bir coşku olarak bu hormonu salgılar. Ağrı ve strese verilen bir tepki olarak ve aynı zamanda anksiyete ve depresyonu hafifletmeye yardımcı olmak için de salgılanır. Acılı günümüzde yanımızda olan; İyi ki varsın endorfin! ?

Eksikliğinde Ne Olur?

Bu mutluluk hormonu genelde hazla ilişkilendirilse de endorfinin birincil tetikleyicilerinin stres ve acı olduğundan bahsetmiştik. Serotonin rahatlamamızı ve sakinleşmemizi sağlayarak bize yardımcı olur. Eksikliğindeyse; depresif, yorgun, sıkılgan bir ruh hali görülür. Görülen diğer belirtiler; kaygı artışı, depresif ruh hali, ağrı ve sızılar, uykusuzluk hastalığı ve dürtüsel davranışlardır.

 

 

Daha fazlası için tıklayarak sitemizi ziyaret etmeyi unutmayın!