Pankreas Kanseri; Nedir, Belirtileri ve Tedavisi

Pankreas Kanseri Nedir?

Karın boşluğunda bulunan, yaklaşık 15 cm civarında çift fonksiyonlu bir salgı bezidir. Etrafında mide, karaciğer, dalak, ince bağırsakla çevrilidir. Ekzokrin ve endokrin salgılar. Ekzokrin salgısı sindirime yardımcı olan mide öz suyunu salgılar ve ince bağırsağa iletir. Endokrinse glikojen ve insülin hormonlarını salgılar. Ve kandaki glikojen, insülin miktarının dengesini kontrol altına alır. Pankreas kanseri, pankreastaki hücrelerin sürekli bölünmesiyle oluşur. Genelde pankreas kanseri, pankreas kanalı etrafını saran ekzokrin hücrelerin olduğu yerde oluşmaya başlar. Pankreas kanalı etrafında başlayan pankreas kanseri adenokarsinom olarakta bilinen bir ekzokrin tümörüdür. Pankreas kanserinin çok nadir türünden biri de endokrin tümörüdür. Endokrin tümörüyse adacık hücrelerine yayılır ve orada başlar.

Pankreas kanseri, tedavisi ve teşhisi zor olan bir kanser türüdür. En ölümcül kanserler arasında yer alır. Tıp alanındaki modern yöntemlere rağmen, pankreas kanserini yavaşlatacak veya durduracak bir ilaç henüz bulunamamıştır. Sadece cerrahi yöntemlerle müdahale edilebilmektedir. Hızlı yayılıma sahip pankreas kanseri, 60 yaş sonrasında görülür. Pankreas kanserinde erken teşhis, kanserin tedavisi için en önemli faktörlerden biridir.

Pankreas Kanserinin Belirtileri

Pankreas kanseri ilk evrelerinde belirti göstermeden büyüyebilir. Belirtilerini göstermeye başladığında, tümör pankreas dışına taşınmış olur. İyi bir tedaviyi sağlamak için geç kalınmıştır. Bu yüzden erken teşhis ve düzenli olarak kontrole gitmek oldukça önemlidir. Pankreas kanserinin belirtileri arasında kilo kaybı, iştahsızlık, yavaş gelişen sarılık, mide çıkışında tıkanıklık ve ağrı görülebilir. Pankreasın baş bölümüne yerleşen kanserde, büyük abdestin açık renk olduğu görülebilir. Kansere bağlı olarak sırt ağrıları genelde hastalığın lokal yayılmasına aracı olur. Kanser, pankreasın kuyruk veya gövdesine yerleşir. Bu da hastalığın bir adım daha ilerlediğini gösterir. Pankreas kanserinde bu belirtiler de oluşabilmektedir:

• Yemek sonrası artan karın ağrısı
• Gaz sancıları
• Kusma, iştah kaybı
• Koyu renkli veya kanlı idrar
• Genel halsizlik
• Karaciğer ve safra kesesinde büyüme
• Kaşıntı
• Varis

Pankreas Kanserinde Tanı

Pankreas Kanserinde tanının erken konması pekte kolay olmayabilir. Çünkü pankreas kanserinin ilk evrelerinde anormal bir bulguya rastlanılmaz. Pankreas kanserinin belirtileri bir çok hastalığın belirtisine benzediği için kolay anlaşılmaz. Pankreas kanserinin tanısı, bazı testlerin yardımı ile pankreas ve çevresinin görüntülenerek bulunup konulması yoluyla bulunur. Pankreas kanserinin içeri ve dışarı yayılma derecesini belirleyen testlere evreleme testi denir.

Pankreas Kanserinin Nedenleri

Pankreas kanserinin nedenleri tam olarak açıklanamasa da sigara ve genetik etkenler pankreas kanseri oluşumundaki en önemli nedenlerden birisidir. Pankreas kanserinin bilinen en büyük nedenleri şunlardır:

• Pankreas kanserlerinin % 30’luk kısmı sigaradan dolayı ortaya çıkmaktadır.
• İleri derecede olan yaş pankreas kanseri için önemli risk etkenidir.
• Protein ağırlıklı, meyve ve sebze tüketmekten yoksun beslenmek kanser olma oranını artırır.
• Vücut kitle indeksi olan kişilerde pankreas kanserine yakalanma ihtimali daha yüksektir.
• Kimyasal maddelere maruz kalan kişilerde pankreas kanseri daha fazla görülür.
• Uzun süre tedavi edilmeyen pankreas iltihabı pankreas kanserine yakalanma oranını kat be kat artırır.
• Diyabetli bir kişinin ,pankreas kanserine yakalanma oranı sağlıklı bir insana göre iki kat  fazladır.

Pankreas Kanseri Evreleri

Kanserli hücreler, vücut içerisinde doku, lenf ve kan yolu aracılığıyla yayılabilir. Kanserli hücre, oluştuğu ana bölgeden ve ana tümörden koparak damar yolu veya kan yoluyla vücutta bulunan başka organlara geçebilir ve farklı tümörler oluşumuna katkı sağlayabilir. Bu duruma metastaz denir. İkincil ya da metastazik tümörler ana tümörle aynı özelliklere sahiptir. Pankreas evrelerini görüntü testlerini kullanarak bulmak zordur. Bu nedenle cerrahi müdahale öncesi tümörün tamamının  alınıp alınmaması konusunda karara varmak çok önemlidir. Pankreas kanserleri evrelerini şu şekilde açıklayabiliriz:

Evre 1: İlk evrede kanser, bölgesel olarak büyümeye başlar.

Evre 2: Kanserli hücre pankreas dışında büyür ya da lenf bezlerine doğru yakınlaşmaya başlar.

Evre 3: Bu evrede kanserli hücre daha sık bölünüp yayılmaya başlar. Kanserli hücre, yakınındaki ana damara ya da sinirlere yayılır ancak metastaz etkisi yaratmaz.

Evre 4: Bu evrede pankreas kanseri, diğer organlara metastaz yapar.

Pankreas Kanseri Tedavisi

Pankreas kanseri tedavisinde ameliyat, kemoterapi, radyoterapi olmak üzere üç farklı yöntemden oluşur. Bu yöntemlerde, pankreas kanseri tedavisinde farklı uzmanların müdahalesiyle ve kontrolüyle ele alınır. Pankreas kanseri tedavisi gastroentroloji, cerrahi ve tıbbi onkoloji gibi diğer alanlarda uzmanlaşmış hekimlerin tümüyle uygulanır.

Pankreas kanseri ameliyatı, cerrahinin en zor ve en sorunlu ameliyatlardan biri olup, ameliyat sonrasında çıkabilecek komplikasyonlarda hem cerrah hem de hastane imkanları yeterli olmalıdır.