Obezite beraberinde fiziksel ve sosyal rahatsızlıklar doğurabilir. Peki obezite oranı neden her geçen gün daha yükseliyor? Obezitenin bilinmeyenleri neler?
Artık yüzümüzü nereye çevirsek obezite hakkında konuşulduğunu duyabiliyoruz. İstatistikleri veya tehlikesi konuşuluyor. Hayatımızın herhangi bir döneminde obezite ile karşı karşıya kalabiliriz. Geleneksel olarak boy ve kilo araştırması yapan Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, son yayınladığı araştırmaya göre Türkiye’de ulusal obezite riski toplamda % 30,3 olarak bulunmuştur. İç Anadolu bölgesi %25,0 ile en yüksek obezite oranına sahip bölgedir. Bunun yanında Doğu Anadolu ise, %17,2 ile obezite oranı en düşük bölgedir. 2008’den bu yana ilk defa 65 yaş üzeri insanlarda obezite oranı keskin bir yükseliş göstermiş durumda.
Obezite Nedir?
Son 25 yıldır, istikrarlı bir şekilde obezite oranı yükseliyor. Türkiye’de obezite oranı %30,3 iken bunun %35’ini 18-21 yaş aralığında ki gençler oluşturuyor.
Obezite vücutta çeşitli rahatsızlıklara yol açacak kadar, diyabet, yüksek tansiyon, kalp-damar hastalıkları, felç, akciğer hastalığı, üreme hastalığı, osteoartrit ve kanser gibi, yağ birikmesi ile ortaya çıkan bir durumdur. Hacettepe Üniversitesin’de biyoloji bölümünde doktor olan Nilüfer Kara kısaca obeziteyi bütün vücut organlarının işleyişini bozan bir durum olarak tanımlıyor.
Obezite durumunu belirlemek için kişilerin boy ve kilolarının işleme alındığı vücut kitle endeksine bakılıyor. Yetişkin bir birey için 25 ve üzeri sonuç aşırı kilolu olduğunu belirtirken, 30 ve üzeri bir sonuçta kişinin obez olduğu düşünülüyor.
Obeziteye Neler Yol Açar?
Obeziteye neden olan birçok faktör mevcut. Beslenme ve Kilo Yönetimi Sağlık Merkezi başkanı Doktor Çiğdem Başcı’ya göre, mevcut obezite riski ile ilgili olarak 50 yıl öncesine göre günde 200 kalori daha çok tüketiyoruz. Çok ucuza yemek bulmak mümkün ve bu sağlıksız yiyecekler insanları obeziteye sürüklüyor.
Teknoloji yaşamlarımızı çok kolaylaştırdı. Bu da insanları tembelliğe itti ve kilo almamızın nedenlerinden biri haline geldi. Boğaziçi Üniversitesi’nden beslenme uzmanı Doktor Aylin Yelci, doğal çevremizin obeziteye etkileri konusunda şunları aktarıyor, ‘Kilo almayı çevre koşulları ve gen yapısı ile etkileşimli bir sonuç olarak görebiliriz. Doğa koşulları gittikçe değişiyor ve insan genleri bu değişime kilo almaya olanak sağlayacak şekilde değişiyor. Doğada ortaya çıkan bazı toksinler insan hormonlarını değiştirebiliyor. Bu da insan vücudunun yağlarını kolay kolay atamamasına, yeme alışkanlıklarının değişmesine neden oluyor.’
Obezitenin Etkileri Nelerdir?
Obezite insan sağlığına yaptığı olumsuz etkilerin yanı sıra ekonomik olarak insanı zorlayan boyuta ulaşabilir ve kişinin öz-saygısını kaybetmesine neden olabilir. Bunlardan daha kötüsü ise toplum içinde şişman olarak kişiye karşı yapılan ayrımcılık. Doktor Yelci günümüzde obez insanlara karşı yapılan ayrımcılığın cinsiyet ve ırk ayrımcılığından fazla olduğunu belirtiyor.
Obezitenin etkileri sadece bunlarla sınırlı değil. Türkiye’de katılımcılara “kendinizi iyi hissettirecek etkenleri” sordukları bir araştırmaya göre, katılımcılar bu etkenleri şöyle sıralamaktalar. Amaç (her gün yapacak bir şeyleriniz var mı?), sosyal ilişkiler, finansal durum, bağlı olduğunuz sosyal yapı (nerede yaşıyorsunuz?) ve fiziksel durum(sağlıklı ve enerji dolu bir vücuda sahip olmak). Araştırmacılar bu deney sonucunda obez insanların hayatlarında bu iyi hissettirecek olgulardan birkaçını feda etmek zorunda olduklarını keşfettiler.
Doktorunuzla kilo kaybetme ve doğru tedaviyi bulma hususunda mutlaka görüşün. Aktif kalmaya gayret edin. TV başında uzun süre oturmaktansa egzersiz yapmayı hayatınızın bir rutini haline getirin. Sağlıklı bir diyet yapın.
