Anne ile bebek arasında kan, besin ve oksijen alış verişi bebeğin kordonu ile plasenta üzerinden sağlanır. Bebek doğumdan sonra kordonu kesilip dışarı alınırken normal doğumda, plasenta 30 dk sonra dışarı atılırken, sezeryan ile doğumda ise bebeğin doğumundan sonra plasenta da dışarı alınır.
Bebeğin kordonu kesildikten sonra, kordon içerisinde kalan kana ise kordon kanı denir. Bu kanın çeşitli yöntemler kullanılarak alınmasına ve saklanmasına ”kordon kanı saklanması” ya da ”kordon kanı bankacılığı” deniyor.
Kordon kanının saklanmasının en önemli nedeni ise, kök hücre yönünden zengin olan ve vücuttaki her türlü hücreye dönüşebilen bu kanı muhafaza ederek yeri ve zamanında kullanma ihtiyacıdır. Bu kök hücreler insanın hayatı boyunca en çok hamilelik döneminde bulunur. Bebek dünyaya geldikten sonra vücudundaki kök hücreler, zamanla yaş ilerledikçe azalır. Ancak bu kök hücreler sadece, gebelik döneminde kordon kanında olmaz bunun dışında, kemik iliğinde ve insan kanında da bulunur.
Kordon kanının gebelik döneminin sonunda kesilen kordondan alınmasının nedeninin bu dönemde hem bol olması hem de kolay ulaşılır olmasıdır.
Kordon kanı nasıl alınır, maliyeti nedir?
Normal doğum ya da sezeryan ile doğumdan sonra bebeğin kordonu kesilerek bağlanır. Kordon’un Plasenta tarafından kalan kan, özel yöntemlerle alınarak saklanır. Kordon kanı alınırken anne ya da bebeğe hiçbir işlem yapılmaz, sadece kesilen kordonun plasenta kısmında kalan kordondan kök hücre bakımından zengin olan kan alınır. Alınacak kan miktarı ne kadar fazla olursa, kök hücre bakımından o kadar zengin olur. Ancak genellikle 50-100 ml kan almak yeterlidir.
Kordon kanı alınmasının ve saklanmasının maliyeti, 1500-2500 dolar arasında değişirken bu kanı dondurup saklamanın maliyeti ise yaklaşık olarak yıllık 90-100 dolar civarındadır. En son yapılan çalışmalara göre, bu şartlar altında dondurulmuş zengin kan hücreleri 15 yıl muhafaza edilebilir.
Kök hücreleri hangi durumlarda kullanılır?
Kök hücreler, alındığı kişinin ileride karşılaşacağı önemli sağlık sorunları karşısında kullanılan en önemli silahlardan biridir. Bu kök hücreler, doku uyumu olan aynı aileden başka akrabalar ya da kardeşler tarafından da kullanılabilir.
Kök hücrelerin kullanılması gereken önemli hastalıkları sıralayacak olursak bu hastalıklar,
Lenfomalar (Lenf Bezi kanseri) -Lösemiler – Akut Lenfositik Lösemi – Akut Myelositer Lösemi – Akut Non-lenfositik lösemi – Kronik Myelisiter Lösemi – Miyelodisplazi Multipl myeloma Solid tümörler – Göğüs Kanseri – Beyin tümörleri – Ewings sarkoma – Over kanseri – Neuroblastoma Anemiler – Aplastik anemi – Fanconi anemisi İmmün yetersizlikler – Ağır Kombine immün yetersizlik (Severe Combined Immunodeficiency Disease) (SCID) – Kombine değişken immün yetersizlik (Combined Variable Immune Deficiency) (CVID) – Wiscott-Aldrich Sendromu (WAS) – Hemofagositik lenfohistiyositoz Kalıtsal metabolik bozukluklar – Hurler sendromu – Lökodistrofiler – Osteopetrosis şeklinde sıralanabilir.
