Hıçkırık Nasıl Geçer? Tedavisi ve 15 Doğal Yöntem

Hıçkırık birçok kişinin hayatında sık gerçekleşen ve hoşnut olmayan bir durumdur. Hapşırma ve öksürme gibi yaygın reflekslerin aksine, hıçkırığın bilinen bir fizyolojik avantajı yoktur.

Hıçkırık diyaframın ani büzülmesine neden olan bir reflekstir. Diyafram, akciğerlerin altında bulunan kastır. Hıçkırık durumunda hava aniden akciğerlere akar ve ses tellerinin veya glottisin kapanmasıyla aniden durarak “hık” sesine sebep olur.

Yapılan araştırmaya göre, tıpta “singultus” olarak adlandırılan hıçkırığın, programlanmış bir kas egzersizi olduğu kanıtlanmıştır. Bu nedenle fetüs ve prematüre bebeklerde sık sık hıçkırıkla karşı karşıya kalınabilir.

Vagus siniri ve frenik sinir, beyin sapından solunum kaslarına güçlü sinyaller gönderdiğinde de hıçkırık oluşur. Dış interkostal kaslar (kaburga ve nefes almaya yardımcı olan kas) ve diyafram güçlü bir inhalasyona neden olur.

Ayrıca beyinden gelen sinirler ciğerlerde ve midede ani bir spazma neden olabilir. Hıçkırık gastroözofagial reflü olarak da bilinen asit reflü veya GERD’ye bağlı olarak da ortaya çıkabilir.

Hıçkırık belirtileri nelerdir?

Hıçkırık boğazda, göğüste veya karında hafif bir sıkışma hissi ile belirti gösterebilir. Hıçkırığın ana belirtisi diyaframın sıkışmasından hemen sonra nefes borusunun kapanması ile ortaya çıkan “hık” sesidir.

Kişilerin hıçkırık oranı farklı olarak gelişir, ancak genelde dakika başına 4 ile 60 hıçkırık tutabilir.

Hıçkırık kalıcı olduğunda yiyecek ve içecek alımını, konuşmayı ve konsantrasyonu etkileyebilir. Bu da tükenme, hayal kırıklığı, uykusuzluk ve hatta aspirasyon gibi potansiyel olarak ölümcül sonuçlara yol açabilir.

Hıçkırık oluşmasının nedenleri nelerdir?

Çoğu kişi için hıçkırık kısa bir süre devam eder ve sonra durur. Herhangi bir zamanda hiçbir sebep olmadan ortaya çıkabilir. Hıçkırık çoğu durumda aşağıdaki nedenlerden dolayı da oluşabilir:

• Çok çabuk ya da aşırı yemek yiyerek midenin şişmesi
• Hava yutma
• Gazlı içecek tüketimi
• Ani heyecan
• Ani duygusal stres
• Alkol ve sigara kullanımı
• Mide sıcaklığında ani bir değişiklik

Kısa süreli akut hıçkırığın çoğu yeni doğan bebeklerde görülür. Bebeklik döneminden sonra hıçkırık sıklığı azalır ve sadece yaşam boyunca kısa süreli olarak ortaya çıkar.

48 saatten uzun süre kalıcı hıçkırık çeşitli faktörlere bağlı olabilir. Aşağıdaki sağlık sorunları ve tetikleyiciler hıçkırık oluşumuna neden olabilir:

• Gastrointestinal sorun
• Merkezi sinir sistemi bozukluğu
• Metabolik bozukluk
• Psikojenik bozukluk
• Bazı ilaçların kullanımı

Diyaframın istemsiz kasılmasına yol açan 2 sinir, vagos ve frenik sinirleridir. Vagus siniri, duyusal lifleri içeren en uzun kranial sinirdir. Bu sinir beyinden çıkar, boyuna ve karın bölgesine geçer. Frenik sinir, boyundan başlar ve diyaframa ulaşmak için akciğer-kalp arasından geçer. Frenik sinir diyaframı uyarır ve bu nedenle bu sinir kalıcı hıçkırıklara yol açabilir.

Hıçkırık oluşmasının bir diğer nedeni ise diyaframı tahriş eden asit reflüsü, şişkinlik ve mide ekşimesidir.

Uzun süreli hıçkırık tutması merkezi sinir sisteminden çıkarılan ve sinir sistemine giden yol arasındaki lezyonlar nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu durum esas olarak beyin sapı, tümör, menenjit, ensefalit, multipl skleroz ve travmatik beyin hasarı gibi hastalıklarda görülür.

Metabolik sorunlar da ayrıca kalıcı hıçkırıklara yol açabilir. Örnek olarak kötüleşen böbrek veya karaciğer fonksiyonu oluşması kalıcı hıçkırık nedenidir.

Yapılan araştırmalara göre uzun süreli hıçkırıkların çoğu çocuklarda, yetişkin erkeklerde ve komorbid durumu olanlarda daha yaygın olduğu kanıtlanmıştır.

Hıçkırık için tedavi yöntemleri nelerdir?

Çoğu zaman hıçkırık kısa bir süre sonra kendiliğinden geçer ve tıbbi tedaviye gerek duymaz. Eğer hıçkırık iki günden daha fazla uzun sürerse, bunun altta yatan nedeni ele alınması için doktora başvurulmalıdır.

Uzun süreli tutan hıçkırık tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar şunlardır:

Klorpromazin

Klorpromazin, uzun süreli hıçkırığın giderilmesinde, bulantı ve kusmanın kontrol altına alınmasında ve davranışsal sorunların veya anksiyete bozukluklarının tedavisinde kullanılır. Bu ilaç uzun süreli hıçkırıklardan dolayı muzdarip olan kişiler için reçete edilen ilk ilaçtır. Her ilaç da olduğu gibi bu ilacın da bazı yan etkileri vardır. Bu yan etkiler arasında uyuşukluk, baş dönmesi, mide bulantısı, kabızlık ve uyku sorunu bulunur.

Gabapentin

Gabapentin, genellikle nöbet oluşumunu önlemek ve kontrol altına almak için kullanılır. Bu ilaç antikonvülsan olarak bilinir ve bu nedenle uzun süreli hıçkırıkların tedavisinde kullanılabilir. Yan etkileri arasında titreme, baş dönmesi ve koordinasyon kaybı da bulunur.

Metoklopramid

Metoklopramid, sindirim sisteminde kas kasılmalarını artırır ve en sık görülen hastalıklardan biri olan GERD’nin neden olduğu mide yanmasını tedavi etmek için kullanılır. Bu ilacın yüksek dozda veya uzun süreli kullanımı ciddi hareket bozukluklarına yol açabilir. Bu ilacı hıçkırık için doktor önerdiğinde farklı ilaçların kullanılıp kullanılmadığı doktorun bilmesi gerekir.

Baklofen

Baklofen, multipl skleroz ve omurilik zedelenmesi gibi hastalıkların neden olduğu kas spazmlarını tedavi etmek için kullanılır. Bu ilacın yan etkileri arasında baş ağrısı, güçsüzlük, mide bulantısı ve uyku sorunu da vardır.

Proton pompa inhibitörleri

Proton pompa inhibitörü, hıçkırığı destekleyen gastroözefageal reflü tedavisinde kullanılır. Bu ilaçların alınması karın ağrısı, sindirim sorunları, baş ağrısı ve gaz sorununa neden olabilir.

Hıçkırığı durdurmak için 15 doğal yol

1- Soğuk su

Sık sık tutan hıçkırıkla muzdarip iseniz bu durumun durması için tüm sisteminize şok etkisi verebilirsiniz. Her türlü şok uygulamak dikkatinizi dağıtır ve hıçkırığınızı durdurabilir.

Soğuk bir bardak suyu hızlı bir şekilde içiniz.

Diğer yandan, hıçkırığınızı durdurmak için yaklaşık 1 dakika boyunca soğuk su ile gargara yapınız.

Alternatif olarak, bir parça buz küpünü birkaç saniye boyunca eminiz.

2- Soğuk suyu baş aşağı içiniz

Bir bardak soğuk su içmek hıçkırığınızı durdurmanıza yardımcı olsa da, baş aşağı içerseniz daha da etkili olacaktır.

Belinizi eğin ve başınızı aşağıda tutarak bir bardak su içiniz. Hıçkırığınız geçene kadar bu uygulamayı tekrar edebilirsiniz.

3- Nefesinizi tutun

Nefes tutmak hıçkırığı durdurmak için eski yöntemlerden biridir. Bu yöntem kan akışındaki karbondioksit miktarını artırır, zihnin dikkatini dağıtır ve hıçkırık döngüsünü kesebilir.

Öncelikle derin bir nefes alın ve sonra mümkün olduğunca uzun süre nefesinizi içerde tutunuz. Ardından kontrollü bir şekilde hafifçe nefesinizi dışarı verin ve sonra tekrardan nefes alarak aynı uygulamayı devam ettiriniz. Hıçkırığınız duruncaya kadar bu tekniği birkaç döngü şeklinde yapabilirsiniz.

4- Şeker

Şeker, genellikle küçük çocuklarda ve bebeklerde hıçkırığı durdurmanın doğal ve etkili yollarından biridir. Şeker yutmak göğüs sinirini uyarır ve vücutta oluşan hıçkırığın unutulmasını sağlar.

1 tatlı kaşığı kahverengi veya beyaz şekeri ağzınıza alın ve yaklaşık 5 saniye boyunca ağzınızda bekletiniz. Ağzınıza aldığınız şeker yavaş yavaş çözülmeye başlayacaktır. Ardından bir yudum su alarak şekeri yutunuz.

Dikkat!

Şeker hastaları bu uygulamayı denemekten kaçınmalıdır.

5- Sirke

Sirke, ekşi tadı ile aklınızın dikkatini dağıtarak hıçkırığınızın durmasına yardımcı olabilir. Malt sirkesi, beyaz sirke veya elma sirkesi hıçkırığı durdurmada doğal ve etkili yollardan biridir.

Bir çorba kaşığı sirkeyi yutun ve ardından bir bardak su içiniz.

Diğer yandan, bir çay kaşığı sirke ile az miktarda suyu karıştırın ve bu karışımı yavaş yavaş yutunuz. Hıçkırığınız durana kadar bu yöntemi tekrarlamaya devam ediniz.

6- Fıstık ezmesi

Fıstık ezmesinin yapışkan kıvamı yutkunurken nefes alma düzenini kesintiye uğratır ve böylece sürekli olarak oluşan hıçkırığın durmasına yardımcı olur.

Öncelikle ağzınıza bir çay kaşığı fıstık ezmesi koyduktan sonra çiğnemeden ve yutmadan önce birkaç saniye boyunca ağzınızda tutmaya devam ediniz. Gerektiği zamanlarda bir bardak su içebilirsiniz. Fıstık ezmesi mutfağınızda bulunmuyorsa bunun yerine badem ezmesi de deneyebilirsiniz.

7- Kağıt torba içine nefes vermek

Kağıt torba içine nefes vermek hıçkırık tutan kişilerin deneyip de olumlu sonuçlar elde ettiği bir yöntemdir. Vücudunuzdaki karbondioksit miktarını artırmak için kese torbasına nefes verin. Böylece diyaframınızın daha fazla oksijen alması için derin bir kontrat yapmış olursunuz.

Ağzınızın etrafına sıkıca bir kağıt poşeti yerleştirdikten sonra derin ve yavaşça nefes alınız. Torba ağzınızın kenarlarında dururken bu uygulamayı birkaç kez tekrarlayınız.

Bu yöntemi kalp hastalığı veya inme geçiren kişilerin kullanmaması gerekir.

8- Limon

Hıçkırık tedavisi için doğal yollar arasında bulunan limonu pek çok kişi bilmez. Limonun ekşi tadı tahriş olmuş sinirlerinizi boğar ve bu yüzden hıçkırığın durmasını sağlar.

Bir yemek kaşığı limon suyunu ağzınıza alın ve birkaç saniye bekledikten sonra yavaşça yutunuz. Bu uygulamadan sonra hıçkırığınızın anında duracağını fark edeceksiniz.

Diğer yandan, bir bardak suyun içerisine bir tane limonun suyunu karıştırın ve bu karışımı hızlı bir şekilde içiniz.

Alternatif olarak, limon dilimlerinin üzerine az miktarda tuz ekleyip bu limonu yavaş yavaş eminiz.

9- Kakule

Kakule, kas gevşetici özelliği ile bilinir ve hıçkırığın durmasında oldukça etkilidir.

Bir çay kaşığı kakule tozunu bir bardak sıcak suyun içine karıştırın ve yaklaşık 15 dakika boyunca beklettikten sonra suyu yavaş yavaş içiniz.

10- Papatya

Papatya, kas gevşetici özelliği sayesinde hıçkırığa yol açan diyaframın içindeki kasılmaları rahatlatmaya yardımcı olabilir.

Bir bardak sıcak suyun içerisine bir çay kaşığı kurutulmuş papatya bitkisini ekleyin ve yaklaşık 5-10 dakika boyunca demlendirdikten sonra yavaş yavaş yudumlayınız.

Diğer yandan, bir iki damla papatya esansiyel yağını kağıt torbaya koyunuz. Kağıt torbayı burun ve ağız çevresinde tutarak hıçkırığınız durana kadar yavaşça nefes alıp veriniz.

11- Dizlerinizi göğsünüze çekin

Dizlerinizi göğsünüze çektiğinizde göğsünüz sıkışarak hıçkırığa neden olan kasılmayı durdurmaya yardımcı olacaktır.

Göğsünüzü sıkıştırmak için öne doğru eğilin, dizlerinizi göğsünüze yapıştırın ve derin nefes alarak diyaframınızdaki spazmlara neden olan sinyalleri sıfırlamaya çalışınız.

12- Nane yağı ve Hıçkırık Tedavisi

Nane yağı alt özofagus sfinkteri gevşeterek hıçkırığı durdurabilir.

Üst damağınızın içerisine bir damla nane yağı sürdüğünüzde vagus sinirinin uyarılmasına ve hıçkırığa neden olan kasılmaların durmasına olanak sağlayacaktır.

Not!

Nane yağını kullanmadan önce hindistancevizi yağı veya üzüm çekirdeği yağı ile seyreltiniz.

13- Asit reflü diyetini uygulayın

Kalıcı hıçkırık, yaygın bir asit reflü belirtisi olabilir. Hıçkırıktan başka mide yanması, ağızda acı bir tat oluşması, ağız kuruluğu, ağız kokusu ve şişkinlik bu belirtiler arasında da görülebilir. Vücudunuz sindirim sisteminizdeki bir probleme karşı sizi uyarmaya çalışır. Yavaş yemek yemeniz, yemeklerinizi iyi çiğnemeniz ve üç büyük öğün yerine gün boyunca daha küçük öğünleri yemeyi tercih ediniz.

Asit reflüsünü azaltarak hıçkırıktan kurtulmak için mümkün olduğunca GDO’lu gıdalardan uzak durun ve organik yiyecekleri tüketiniz.

Ayrıca bağırsaklarınızdaki sağlıklı bakterileri desteklemek için bol miktarda probiyotik gıda tüketiniz.

Şeker, tahıllı gıdalar, yüksek kaliteli protein (sığır eti) ve kanola yağı gibi rafineli bitkisel yağların alımını azaltınız.

Karbonatlı içecek, alkol ve baharatlı yiyecekler hıçkırığa yol açabileceğinden dolayı diyetinizdeki bu yiyecekleri ve içecekleri en aza indirmek için elinizden gelenin en iyisini yapınız.

Asit reflü nedeniyle oluşan hıçkırığı engellemek için yeşil yapraklı sebzeler, kabak, enginar, kuşkonmaz, salatalık, karpuz, muz, serbest gezen tavuk, otla beslenen sığır eti, avokado, yoğurt, kefir, kemik suyu, hindistancevizi yağı, zeytinyağı, elma sirkesi, aloe vera, zencefil, rezene ve maydanoz gibi gıdaları diyetinize ekleyerek bol miktarda tüketiniz.

14- Stresi hayatınızdan çıkartın

Stres, kısa süreli hıçkırıkların en yaygın nedenlerinden biridir. Yoga yapmak, meditasyon, dua etmek, açık alanda fazla zaman geçirmek, lavanta ve roma papatyası gibi stres azaltıcı esansiyel yağları kullanmanız stresinizi azaltmaya katkı sağlayacaktır.

15- Akupunktur

Yapılan araştırmalara göre geleneksel tedavi yöntemleri hıçkırık için işe yaramadığı takdirde akupunkturun kalıcı hıçkırıkları etkili bir şekilde tedavi ettiği kanıtlanmıştır. Akupunktur hıçkırığın neden olduğu sinirleri uyarır veya tahriş etmek için kullanılır. Bazı kişilerin uzun vadeli hıçkırıkları akupunktur tedavisi ile kesildiği bilinmektedir.

Aşağıdaki içeriklerde ilginizi çekebilir:

4 Başlıkta Geniz Akıntısı ve Tedavisi

Soğuk Kış için 23 Yeni Sağlık Önerisi

Fibromiyalji Nasıl Geçer? 23 Çok Etkili Doğal Yöntem