RANSIZ İHTİLALİNİ YILLARI NASILDI?
Fransız İhtilali’ne zemin hazırlayan yıllarda Paris terörün pençesindedir. Aristokratlar yüzyıllarca halka eziyet etmiş ve şimdi halk savaşmaya buna karşı çıkmaya karar vermiştir. 18. yüzyıl Fransa’sında bu direnişe sebep olan olaylar kronolojik olarak şöyle sıralanabilir:
1756: XV. Louis’nin torunu XVI. Louis, Avusturalyalı arşidüşes Marie-Antoinette ile evlendi.
1774: XVI Louis tahta çıktı. İyi niyetli ama zayıftı ve politik beceriden yoksundu.
1775: Britanya ve kolonileri arasında Amerikan İhtilal Savaşı başladı. Fransa önce Amerika’ya gizli destek verdi, ardından kuvvetler yolladı. Amerikan özgürlük ve eşitlik idealleri, Fransız siyasi düşünürleri etkiledi. Jean Jacques Rousseau şöyle yazdı: “İnsan özgür doğar. Hiçbir insan bir diğeri üzerinde doğal bir otoriteye sahip değildir. Güç kimseye bu hakkı vermez. Yasama gücü insanlara ve sadece insanlara aittir.
1776: Amerika bağımsızlığını ilan etti
1787-1789 Fransa’da üç yıl süren kötü hasat koşulları fiyatların yükselmesine sebep oldu. Soylular ruhban sınıfı ve kraliyet lüks içinde yaşarken köylüler açlığa mahkum oldu.
Mayıs 1789: Hükümet yabacı ülkelerle yapılan savaşların maliyetinden dolayı büyük borç içine girdi. XVI Louis ne yapacağına karar veremeyen Fransız parlamentosunu görüşmeye çağırdı.
20 Haziran 1789: Kendi kendini oluşturan Ulusal meclis Teniz kortu yemini etti. Adını görüşmenin geçtiği kapalı salondan almıştı. Kral yeni anayasayı kabul edene kadar dağılmam yemini ettiler.
14 Temmuz 1789: Ayaklanan bir Paris grubu Bastille hapishanesine saldırdı ve müdürünü öldürdü. Ülkede köylüler şatolara saldırdı mülkleri ve tapu senetlerini yaktı sahiplerini öldürdü. Aristokratlar ülke dışına kaçmaya başladı.
Ağustos 1789: Ulusal Meclis Birleşik Devletlerin Bağımsızlık Bildirgesinden örnek alınan İnsan Hakları Bildirgesini yayınladı. Kral kabul etmeye zorlandı ama desteklemek gibi bir niyeti yoktu.
Ekim 1789: Parisli bir grup XVI Louis ve ailesini kaçmaya çalışırken yakaladı ve onları Paris’te ev hapsinde tuttu. Bu sırada o ve kraliçe yabancı güçleri ülkeyi işgal etmeleri ve mutlak monarşiyi geri getirmeleri için teşvik ediyordu
Haziran 1791: Louis ve ailesi, ülkeye ordunun başında dönmeyi planlayarak Avusturya Hollanda’sına kaçmaya çalıştı. Louis tanındı ve Paris’e geri getirildi.
Eylül 1791: Yeni bir anayasa getirildi ve monarşi bir simgeden öteye taşındı Louis anayasaya sadakat yemini imzaladı
1792 Eylül: Katliamı. Bir işgal olma olasılığından korkan Fransa, Avusturya ve Prusya’ya savaş açtı. Prusyalıların Paris’e doğru ilerledikleri dedikoduları paniğe yol açtı. Paris halkı binlerce mahkumu düşmanı destekleyecek ihtilal karşıtları oldukları gerekçesiyle öldürüldü.
21 Eylül 1792: Monarşi kaldırıldı ve cumhuriyet ilan edildi
Aralık 1792: XVI Louis’nin duruşması başladı.
21 Ocak 1793: VVI Louis idam edildi.
Eylül 1793 –Temmuz 1794:Terör rejimi İhtilal karşıtı olduğu düşünülen binlerce inan giyotine gönderildi.
1795-1799: Beşler heyeti Jacobinler (katı ihtilalciler) güçlerini kaybetti ve idareye daha ılımlı olanlar geçti.
Ülkeyi yönetecek 5 idareci ile yeni bir hükümet Beşler Heyeti kurdu. Kısa süre içinde ordu yenilgileri parasızlık ve kıtlık yüzünden krize girdi.
1799 Napolyon Bonapart gücü eline aldı yeni bir anayasa onu Fransa’nın ilk Konsülü seçti
2 Aralık 1804: Napolyon Kendini Fransa Hükümdarı ilan etti
