Yazı İçi Başlıklar
Benjamin Franklin’in 1752’de çalışmalarını uçurtmasıyla yürüttüğünden bu yana elektrik ile ilgili bilimsel çalışmalar, araştırmalar ve birkaç yüzyıl geçti. Ancak enerjinin bu devrimsel formu hakkında hala birçok efsane var. Şimdi bu yanılgılarınız bir kenara bırakın, biraz patlamış mısır alın ve okumaya devam edin, hayretler içerisinde kalacaksınız!
Piller Elektrik veya Elektron Depolar
Kendinize sorun: ‘’Pil nedir?’’ Bilindik bir cevap olarak piller elektrik depolamaktadır, belki de elektronların içinde özgürce ‘’yüzebildiği’’ bir yapı vardır. Her neyse, bu cevap gerçekten çok uzak.
Pillerin içinde elektrolit olarak bilinen kimyasal bir çorba bulunmaktadır, iki elektrot (pozitif ve negatif kutuplardan söz ediyoruz.) arasında konumlanmıştır. Pil bir cihaza bağlandığında (örn. El feneri), elektrolit kimyasal olarak iyonlara dönüşür ve elektronlar pozitif kutuptan deşarj olur. Elektronlar negatif kutuptan çekilir, eğer iki kutupta bağlıysa elektronlar güç verir (bu senaryoda El feneri).
Elektrik Akımı Kablo Kalınlığına Bağlıdır
Bir anlaşılır yanılgı da daha geniş ve düşük dirençli ince kabloların üzerlerinden daha fazla akım geçirebileceğidir. Mantıksal olarak doğru gelebilir: 4 şeritli bir yol 1 şeritli bir yola göre daha fazla araç geçirme kapasitesine sahiptir. Ancak, elektrik akımında işler değişiyor.
Elektrik akımı bir nehire benzetilebilir: Geniş noktasında nehir sakin ve yavaştır; ama dar noktasında akış daha hızlıdır, ama sonuçta nehrin sonuna aynı miktar ulaşır.
Elektriğin Ağırlığı veya Kütlesi Yoktur
Çıplak gözlerimizle göremediğimizde, basit bir şekilde elektriğin A noktasında B noktasına akan, kütlesi veya ağırlığı bulunmayan bir enerji olduğunu söyleyebiliriz. Bir bakıma doğru: bir elektrik akımının akan bir nehir gibi—herhangi bir kütlesi ya da ağırlığı yoktur. Ancak elektrik sadece gözlerimizle göremediğimiz bir enerji değildir, içinde hareket eden parçacıklar elektronlar bulunur, bu parçacıkların kütleleri ve ağırlıkları vardır.
Ne yazık ki, bu ağırlık çok küçük olduğundan ölçmek çok zordur ve çevrimleri daireseldir, yani elektronları tek bir noktada göremeyiz. Sonuç olarak, bu şarjlı parçaların akışı saniyede birkaç santimetreden fazla değil, daha sonra okuyacağınız gibi…
Düşük Gerilim Tehlikeli Değildir
Duvar prizleri ve çatallar küçük çocuk sahibi aileler için büyük endişe uyandırıyor, ancak tereddütsüz bir şekilde çocuklarının ellerine oyuncakları için pil veriyorlar. Yalnızca yüksek gerilim tehlikelidir değil mi? Yanlış!
Voltajdan ziyade, elektriğin akım gücü (amper ile ölçülür) öldürür ya da zarar verir. Uygun koşullarda, 12 voltluk bir batarya bir oyuncak araba bataryası bile ciddi zararlar verebilir, hatta en kötü senaryoda ölüme sebebiyet verebilir.
Ahşap ve Kauçuk İyi Birer Yalıtkandır
Evlerinde herhangi bir elektrik işiyle uğraşırken çoğu kişi yüzüklerini ve mücevherlerini çıkarıp kauçuk eldiven ve kauçuk tabanlı ayakkabı giyer. Bunlar başlangıç için iyi adımlar olmasına rağmen kazalardan korunmak için yeterli değil. Aksi bir durum yaşanmadığı takdirde çoğu ev eşyası yalıtkanlara göre oldukça iletkendir.
Saf kauçuk mükemmel bir yalıtkandır; ancak, çoğu kauçuk tabanlı ayakkabı, eldiven, ve diğer eşyalar nadir olarak saf kauçuktan imal edilir, çoğu üründe kauçuk sağlamlık ve dayanıklık kazanması için başka malzemelerle karıştırılır. Doğru koşullar altında ahşap bile iletken olabilir.
Jeneratörler Elektrik Üretir
Bir acil durum jeneratörü belki de yağmurlu bir günde sahip olacağınız en kullanışlı alet olabilir: Çünkü elektrik üretiyor! Acaba öyle mi?
Jeneratör mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür. Jeneratör çalıştığında, zaten elektrik telleri içerisinde mevcut olan elektronları devre sayesinde akıma dönüşmesine neden olur. Şöyle düşünün; Bir kalp kan üretmiyor ama bütün vücut damarları boyunca pompalıyor. Benzer şekilde, bir jeneratör elektron akışını kolaylaştırır ama elektron üretmez.
Elektrik Sadece Elektronların Akışıdır
Elektrik ‘’elektron akışının bir iletkenle iletilmesidir.’’ Şeklinde basitçe ifade edilse de bu tamamen doğru değildir. Elektrik akımının akışının tipi sadece belirli bir iletkene bağlıdır.
Örneğin, plazmalarda, neon ışıklarda, floresan lambalarda ve flaşlarda proton ve elektron akışının akıllı bir kombinasyonu kullanılır. Diğer iletkenlerde elektrolitler, tuzlu su, katı buz ve akü asiti elektrik akışı içinde elektrik barındıran pozitif hidrojen iyonu bulunur.
Elektrik Işık Hızında Hareket Eder
Çoğu insan küçük yaşlarda şimşek ve elektriği ilişkilendirir. Ve bu da beraberinde elektrik ışık hızında ya da çok yakın hareket eder yanılgısını getirir. Elektromanyetik enerji dalgasının ışın hızının yüzde 50 si ila 99u arasında hareket ettiğinin doğru olmasına karşın, elektronların saniyede birkaç santimetreden fazla yol kat etmediğini kabullenmekte fayda var.
Benzer şekilde, 300 metre uzaklıktan bir ses duyduğunuzda, kulağınızdaki hava basıncı kaynaktan dağılan moleküller değildir, işin özü hava dalgalarıyla yayılan ve size ulaşan bir basınç dalgasıdır.
Elektrik Hatları İzoledir
Çoğu kablo, şarj cihazları, lamba ve güç kabloları, jumper kabloları bizlere kauçuk veya plastik ile izole edilmiş bir şekilde gelir. Elektrik hatlarının izole edilmiş olmaları masum bir varsayımdır. Kuşlar üzerlerine konuyor, öyleyse zararsızlardır değil mi? Yanlış!
Kuşların çarpılmamalarının tek sebebi topraklama kablolarına dokunmamalarıdır; sonuç olarak hiçbir yük dengesizliği veya elektron akışı olmaz. Çok maliyetli olduğu için, çoğu elektrik hattı elektrik yüklüdür ve üzerlerinde 1000 volt ila 700.000 volt arası yük taşıyabilirler.
Statik Elektrik Şebeke Elektriğinden farklıdır
Statik elektrik eğlenceli olabilir, ayağını biraz yere sürt sonra biriyle el sıkış; ve yeni bir arkadaş edin!—Sizin mizahınızı takdir etmeyebilirler, statik elektriğin günlük hayatımıza güç veren akımdan farklı olduğunu düşünüyorlar. Ancak, akış elektriği ve statik elektriğin arasındaki tek fark, diğerinin ani bir eşitlemesi olmasıdır.
Duvar prizlerindeki akım elektromanyetik bir akımdır. Bir güç kablosu gibi bir iletken yardımıyla aktarılmayı bekler. Bir kez takıldığında akım sabittir ve kablo çıkarılıncaya kadar sabit kalır. Öte yandan, farklı yüklere sahip iki iletken birbirine yaklaştığında statik elektrik meydana gelir. Aralarındaki boşluk—yalıtım boşluğu olarak bilinir—yeterince yakın olduğunda, elektrik arkı aradaki boşluğun kapanmasına neden olur.
