Domatesin Faydaları Nelerdir?

ABD’de 1893 senesinde mahkeme sebzelerle birlikte saklanıp yenildiği için domatesi sebze diye kategorileşmiştir ama aslında domates bir meyvedir. Domatesin tarihi ise en ilginç olanıdır. Bilinen kırmızı domatesin aksine Bolivya’da ve  Peru bölgesinde yetişen yabani sarı renkli bir domates türü keşfedilmiş ve daha sonra tohumları Meksika’ya götürülen domates burada yetiştirilip, Kristof Kolomb’un Amerika’yı keşfinden sonra Avrupa bölgesine gemilerle ihraç edilmiştir. İtalyanlar sarı renginden sebebi ile domatese altın elma ismini vermişlerdir, fakat çok fazla zaman geçmeden kırmızı türleri ortaya çıkmıştır. Domates meyvesi ABD’de ilk defa Thomas Jefferson isimli bir çiftçi tarafından yetiştirilmiştir. Fakat 1990 senesine kadar Amerika’daki pek çok insan o dönemde zehirli olduğuna inanarak domatesi yemeyi reddetti. O dönemlerde, pek çok Avrupalı insan için domates aşk elmasıydı, çünkü insanları romantik yaptığına inanılıyordu. Domates adı İspanyolca bir kelime olan tomateden, gelmektedir, bu isim de Nahuatl dilinde tomatotldan alıntı yapılmıştır.

Domatesin faydalarına gelecek olur isek;

Domatesin en büyük minarel desteği ve vitamin kaynağı kabuğudur fakat kabuğunun bazı sindirimsel sorunları olduğundan kaynaklı genelde yemeklerimizde soyarak tüketiriz, domates kabuğunu da iyice temizleyip arındırarak tüketmeliyiz. Domatesi tüketirken mutlaka en kırmızı olanlarını seçmeliyiz vitamin ve mineral desteği en iyi seviyeye ulaşmış olanları en kırmızı olanlarıdır.

Likopen maddesi domates meyvesine zengin kırmızı rengi veren bir antioksidan maddedir. Domates meyvesi likopen tüketiminin yüzde 80’ini oluşturmaktadır. Likopen, parlak kırmızı bir karotenoid pigmenttir, domates ve diğer kırmızı meyvelerde en fazla bulunur. Likopen maddesi insan vücudunda bulunan en yaygın karotenoiddir ve en güçlü karotenoid antioksidanlardan birisi bu maddedir. Likopen tekli oksijeni etkisiz kılan en güçlü karotenoiddir. Likopen maddesi canlılarda mor ötesi ışınlar tarafından meydana getirilen tekli oksijen deri yaşlanmasının başlıca nedenidir.

Likopen maddesi sık kullanıldığı zaman kişilerin kalp damar hastalığı, kanser diyabet, osteoporoz ve hatta erkeklerde kısırlık riskini azalttığı yönünde çok önemli bulgular vardır. Likopen özofagus, kolorektal ve ağız kanseri riskinde azalmasında da faydalıdır.

Düzenli tüketimi sağlanan domates meyvesindeki faydalı vitamin ve minareller sayesinde uyku sorunlarının giderilmesi, kas hareketinin iyileşmesi, dikkat dağınıklığı ile ilgili sorunların düzelmesinde. Hücrelerde bulunan zarların yapısının korunmasında yardımcı olur.

Domatesin bağışıklık sistemine olan faydası

Domates meyvesinin çok iyi bir antioksidan olması ve çok fazla mineral içermesi bağışıklık sistemine çok fazla katkı sağlar. Domatesin içinde yer alan besinler ile birlikte bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklarla savaşmada büyük faydası bulunur. Bu yüzden vücut direncimiz düştüğünde domates çorbası içmek çok faydalıdır ve bağışık sistemimizin çökmesini önler.

Domatesin sinirli bozukluğuna faydası

Domates meyvesinin diğer bir faydası ise sinir bozuklukları ve stresle mücadele etmesidir. Düzenli olarak yemeklerimizde veya kahvaltımızda domatesi kabuklarıyla beraber tüketmek, sinir sitemi üzerinde faydalı etkiler oluşturur bu yüzden sık sık bol domatesli salatalar hazırlayarak ara öğünlerimizde tüketebiliriz, bünyemizin sinir bozukluğu ve stresten kaynaklanabilecek hastalıklara yakalanma riskini düşürür.

Domatesin kansere karşı faydaları

İçeriğinde barındırdığı kuvvetli mineraller, C vitamini ve diğer bileşenlerden kaynaklı domates meyvesi mükemmel bir doğal ilaçtır. Kansere sebep olduğu bilinen serbest radikallerin oluşumuyla mücadele eder ve bunlara karşı her zaman koruma sağlayarak vücudumuzu sağlam tutar. Çeşitli ülkelerde yapılan birden fazla bilimsel araştırma raporlarına ve tezlere göre domates meyvesinin birçok kanser türüne karşı koruyucu özelliğinin olduğu yazılmıştır. Amerikan Kanser Derneğin açıkladığı bazı çalışma sonuçlarına göre domatesin içerdiği besinler insanları prostat, akciğer ve mide kanserine yakalanma riskini azalttığını raporlamıştır.

Domatesin prostat kanserine karşı faydası

Günümüze kadar yapılan birçok araştırmada domatesin içeriğinde yer alan vitamin ve antidoksanların prostat kanserine karşı etkili olduğunu ve prostat kanserini engelleyici özelliğinin bulunduğunu ispatlanmıştır.

Domatesin kalp rahatsızlıklarına olan faydaları

Domates meyvesinin içerdiği lif, potasyum, C vitamini ve kolin gibi bileşenler kalp sağlığına çok önemli destekte bulunur. Çok fazla antioksidan içerdiği için kanı temizlediği ve damarların tıkanmasına izin vermediği bilimsel deneylerle ispatlanmıştır. Domates meyvesi bu özellikleri ile birlikte kalp sağlığını çok iyi bir şekilde koruyabilmektedir. Bu yüzden düzenli olarak domates suyu tüketimi yapmak damarlarımızın rahatlamasına ve daha sağlıklı yaşamamıza sebep olur.

Domatesin hipertansiyona faydası

2006 senesinde Amerikan Kalp Dergisi’nde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, domates meyvesinin hipertansiyon tedavisi için büyük bir yardımcı olduğu açıklanmıştır. Yapılan araştırmada belirli sayıdaki gönüllü hipertansiyon hastalarına uygulanan tedavide hiç bir ilaç kullanılmamış ve hastalara sadece domates özü verilmiştir ve alınan sonuçlara göre tansiyon değerleri normal olarak açıklanmıştır.

Domatesin kansızlığa karşı faydası

Vücudumuzdaki sodyum değerlerinin düşmesi ile birlikte kanımızdaki basın değerlerinin düştüğü birçok kez bilim adamları tarafından açıklanmıştır ve bu basıncın düşmemesi için uzman doktorlar domates tüketimi her zaman önermiştir.

Domatesin şeker hastalığına faydaları

Çeşitli ülkelerde yapılan bilimsel araştırma sonuçlarına göre domates meyvesinin kan şekerini düzenlediği ve kan şekerinin ideal oranlarda düzenli tuttuğu belirtilmiştir. Kan şekerini düzenli tutması sayesinde vücudumuz birçok hastalığa karşı direnci olabilmektedir.

Domatesin deri hastalıklarına karşı faydaları

Domates meyvesi aynı zamanda deri hastalıkları için de önemli bir meyve çeşididir. Sağlıklı bir cilt için düzenli olarak domates tüketerek yüzümüzdeki hücrelerin yenilenmesine katkı sağlar. Derimizin ölü hücrelerden temizlenmesi ve kırışıkların önlenmesinde büyük bir antioksidan özelliği bulunmaktadır.

Domatesin kabızlığa faydası

Domates meyvesinin bol miktarda su ve lif içermesinden kaynaklı olarak kabızlık problemine karşı tam bir ilaç konumundadır. Domates meyvesi bu özelliği ile birlikte sindirim sistemimizi ıslak tutarak kabızlık sorununda en başarılı yardımcılardan birisi olmaktadır. Malum sulu ev yemeğini sulu yapan domatestir.

Domatesin göz sağlığına olan faydası

İçerdiği A vitamini günlük ihtiyacımız olan a Vitaminin %25 ini karşılar ve buda dikkat dağınıklığı ve göz yorulması gibi durumları büyük ölçüde engeller. Görme duyumuzun iyileşmesi konusunda düzenli olarak A vitamini almamız bu konuda çok önemlidir.

Domates aynı zamanda ağrılar içinde önemli bir besindir

İltihap önleyici maddeler olarak bilinen flavonoidler ve karotenoidler domates meyvesinin içerisinde çok fazla şekilde bulunmaktadır ve bu yüzden iltihaptan kaynaklı olan ağrı ve sızıların engellenmesinde yardımcı olur.

1 adet domatesin içerdiği mineral ve vitaminler ise,

• lif 9%
• biyotin 24%
• molibden 20%
• potasyum 12%
• A vitamini 8%
• C vitamini 33%
• E Vitamini 6%
• K vitamini 16%
• B6 vitamini 8%
• B3 vitamini 7%
• B1 Vitamini 6%
• Krom 4%
• Demir 3%
• Çinko 3%
• kolin 3%
• folat 7%
• pantotenik asit 3%
• magnezyum 5%
• fosfor 6%
• bakır 12%
• manganez 11%
• protein 3%

Önemli Uyarı

Asitli bir sebze olmasından kaynaklı olarak reflü hastalarının domates tüketirken dikkat etmesi gerekmektedir. Bir gün içerisinde 10 veya 10’dan fazla domates tüketmek mide yanması, mide bulantısı ve baş ağrısı gibi istenmeyen problemleri yol açabilir. Düzenli şekilde her gün 10 ya da daha çok domates tüketenlerin ise böbrek taşı oluşma ihtimalleri daha yüksek oranlara çıkmaktadır.